W Nowym Roku podaruj zdrowie swojemu mężczyźnie!

O tym jak ważne dla zdrowia mężczyzn są wizyty u urologa, kiedy powinno się umówić do lekarza, jak się badać oraz kiedy zacząć się niepokoić. To wszystko w artykule stworzonym przez dr n. med. Macieja Szwedowskiego.

Kto, jak nie kobieta, potrafi zadbać najlepiej o swojego mężczyznę? Zdecydowana większość pacjentów z chorobami urologicznymi jest umawiana na wizyty przez swoje żony, córki, matki, siostry, czy partnerki. W listopadzie prowadziliśmy akcję nazywaną MOVEMBER. Dlaczego właśnie tak?

W 2003 roku w Australii grupa przyjaciół zebrała się i postanowiła zmienić TWARZ tematowi Męskiego Zdrowia poprzez zapuszczenie wąsów. Zmiana wyglądu ambasadorów wydarzeń, która rozpoczęła się w listopadzie 2004 r., zwracała uwagę na podnoszenie świadomości na temat chorób typowych dla mężczyzn. Początkowo był to rak gruczołu krokowego, w ostatnich latach – również rak jądra. Nazwa tego ruchu wzięła swój początek właśnie od angielskich słów wąsy (MOustache) i listopad (noVEMBER).

W czasie akcji MOVEMBER zachęcaliśmy wszystkich mężczyzn do dbania o siebie. Jako Urolog chciałbym więc zwrócić uwagę na choroby jąder i prostaty.

W starszym wieku najczęstszym problemem, z jakim pacjenci przychodzą do mojego gabinetu są nieprawidłowości w oddawaniu moczu. Wynikać one mogą z powiększenia gruczołu krokowego (prostaty).

Prostata to nieparzysty narząd mięśniowo-gruczołowy, który znajduje się u mężczyzn poniżej pęcherza moczowego. Łagodny rozrost prostaty to choroba, która dotyka nawet ponad połowę mężczyzn w wieku powyżej 50 roku życia. Polega na przeroście tkanki gruczołowej tej części prostaty, która bezpośrednio otacza cewkę moczową. Prostata, która normalnie ma w przybliżeniu wielkość kasztana (około 30 ml), może osiągnąć objętość nawet ponad 100 ml. Powoduje to zwężenie światła cewki moczowej i utrudnienie przepływu moczu z pęcherza przez cewkę na zewnątrz. Wpuklająca się do pęcherza część prostaty powoduje wystąpienie objawów podrażnieniowych.

Najczęstszymi objawami, z jakimi zgłaszają się pacjenci, są: osłabienie strumienia moczu, opóźnienie w rozpoczęciu oddawania moczu, przerywany strumień moczu, kroplowy wyciek moczu po skończeniu oddawania moczu, konieczność parcia tłocznią brzuszną, aby opróżnić pęcherz, w skrajnych przypadkach – zatrzymanie moczu w pęcherzu i ból w podbrzuszu. Pacjenci mogą też odczuwać objawy podrażnieniowe, takie jak: zbyt częste oddawanie moczu w dzień, wstawanie w nocy, aby pójść do toalety, występowanie nagłych parć, po których trzeba szybko oddać mocz, popuszczanie moczu. Mężczyzna może zorientować się, czy potrzebna mu jest pomoc urologa wypełniając ankietę, którą zamieszczam w artykule. Wynik do 7 pkt świadczy o braku lub niewielkich objawach, od 8 do 15 punktów – o średnim nasileniu, powyżej 15 – o znacznym nasileniu objawów.

IPSS skala

Lekko i średnio nasilone objawy choroby można leczyć farmakologicznie.

Osłabienie skuteczności działania leków lub duże natężenie objawów powoduje konieczność leczenia zabiegowego.

Najczęściej stosowanymi technikami operacyjnymi są przezcewkowa resekcja przerośniętych płatów stercza (TURP) i, w przypadku bardzo dużych prostat, przezpęcherzowe wyłuszczenie gruczolaka.

TURP (Przezcewkowa resekcja prostaty)

Dużo poważniejszą chorobą dotyczącą prostaty, a na dodatek nie dającą żadnych objawów w swojej wczesnej fazie, jest rak prostaty. Można go jednak wykryć za pomocą badania krwi – oznaczając specjalny marker nowotworowy PSA i badając prostatę palcem wprowadzonym do odbytnicy pacjenta. Badanie to jest może nieprzyjemne, ale na pewno bardzo ważne i nie należy się go bać lub unikać.

U pacjentów podejrzanych o obecność raka wykonujemy biopsję stercza (pobieramy wycinki specjalną igłą), która pozwala na postawienie ostatecznego rozpoznania. Mało zaawansowane raki leczymy usuwając całkowicie prostatę (wykonuję takie zabiegi małoinwazyjną techniką laparoskopową) lub poddając ją radioterapii. Bardziej zaawansowane raki wymagają dobrania indywidualnego leczenia, wybrania jednej lub łączenia terapii – farmakologicznej, chirurgicznej i radioterapii.

Jeśli mężczyzna ma więc powyżej 45 lat i chce sprawdzić, czy jest bezpieczny, zalecam umówienie się ze mną na spotkanie, ponieważ nie można przeprowadzić takiej kontroli w domu.

Każdy mężczyzna, który ukończył 15 lat powinien nauczyć się samodzielnego badania swoich jąder. Ta czynność naprawdę nie jest skomplikowana i można ją opisać w trzech krokach:

1. Weź ciepły prysznic lub kąpiel i stań przed lustrem. Sprawdź, czy skóra worka mosznowego nie jest obrzęknięta oraz czy nie ma różnic w wyglądzie jąder po obu stronach lub różnic w odczuwaniu dotyku. Zwróć uwagę na ewentualne poszerzenie żył nad którymś jądrem lub pojawiające się uczucie ciężkości.

2. Zbadaj każde jądro obiema rękami. Umieść palce wskazujące i środkowe pod jądrem, a kciuki u góry. Zdecydowanie, ale delikatnie obracaj jądro pomiędzy kciukami i palcami, aby wyczuć jakiekolwiek stwardnienia na powierzchni lub wewnątrz jądra. Zwróć szczególną uwagę na gęstość jąder, która musi być regularna, bez obecności twardych guzków.

3. Znajdź najądrze, miękką strukturę przypominającą linę na tylnej stronie jądra. Sprawdź, czy nie ma w niej wyróżniających się guzków. Jeśli poznasz tę strukturę, zauważysz ewentualne zmiany, które mogą się pojawić w późniejszym czasie.

JEŚLI WYKRYJESZ JAKIEKOLWIEK NIEPRAWIDŁOWOŚCI LUB ZMIANY, UMÓW SIĘ NA WIZYTĘ, ZBADAM CIĘ I PRZEDYSKUTUJEMY PROBLEM.

Pamiętajmy, że większość nowotworów jąder jest diagnozowana przez samych mężczyzn lub ich partnerki. Raka jądra można w większości przypadków wyleczyć całkowicie. I jeszcze jedno – na szczęście nie wszystkie grudki i nierówności w obrębie jąder są zmianami złośliwymi, jednak tylko doświadczony lekarz może postawić właściwe rozpoznanie. Badając pacjenta możemy zdiagnozować i w razie potrzeby wyleczyć również wodniaki, torbiele najądrza lub żylaki powrózka nasiennego, które są chorobami łagodnymi, ale mogącymi wpływać na jakość życia pacjenta.

Namawiam wszystkich mężczyzn, aby nie wstydzili się wizyty u urologa. Namawiam kobiety, aby zachęcały swoich bliskich do kontroli. Akcje uświadamiające organizowane są dlatego, ponieważ zbyt wielu mężczyzn choruje lub umiera niepotrzebnie, w czasach, kiedy medycyna jest w stanie im pomóc – wyleczyć całkowicie (jak w przypadku większości wcześnie rozpoznanych chorób nowotworowych) lub ulżyć w objawach, jak w przypadku problemów wynikających z powiększenia prostaty.

Zapraszam do Gabinetu.
Dr n. med. Maciej Szwedowski
Specjalista Urolog

Prywatny Gabinet Urologiczny
Opole, ul. 11 Listopada 6 (Wyspa Pasieka)
Rejestracja pod nr tel. 77 454 57 37
www.urologia.opole.pl