Dolina Odry w granicach Stobrawskiego Parku Krajobrazowego to niezwykle malowniczy obszar, bogaty w wartości przyrodnicze, jak również historyczne i kulturowe. Została ona zakwalifikowana jako jeden z 12 najciekawszych obszarów bagienno – torfowiskowych położonych w dolinie Odry w granicach Polski. Przez tysiące lat dzięki okresowym wylewom Odra wytworzyła specyficzny ekosystem. Mozaika łąk, pól, starorzeczy i lasów są motywami licznych fotografii, a spędzający tu czas człowiek znajdzie wspaniałe miejsce do czynnego wypoczynku. Amatorzy spacerów, jazdy na rowerach, kajakarstwa oraz wędkarstwa z pewnością będą miło wspominać spędzony tu czas.

Dolina Odry obfituje w starorzecza. Są to typowe dla meandrujących rzek nizinnych fragmenty starego koryta porzuconego przez rzekę podczas zmiany jej przebiegu. Można w nich zaobserwować m.in.: kotewkę orzecha wodnego i salwinię pływającą – rzadkie, chronione i charakterystyczne dla Stobrawskiego Parku Krajobrazowego rośliny. Na powierzchni wody zobaczymy również bardziej pospolite, ale niemniej ciekawe grzybienie białe, grążel żółty, osokę aloesowatą, żabiściek pływający czy różne gatunki rzęs. Na otaczających starorzecze łąkach od maja do czerwca kwitnie m.in. bluszczyk kurdybanek, pięciornik rozłogowy i gęsi, jaskier rozłogowy i ostry, mniszek lekarski, szczaw polny. W tym samym czasie kwitnie również dominująca na tych łąkach trawa – wyczyniec łąkowy, który jest wskaźnikiem wilgotności i żyzności siedlisk. Teren Doliny Odry jest jednym z najcenniejszych ornitologicznie miejsc w województwie opolskim. Jest fragmentem Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków „Grądy Odrzańskie”, co oznacza, że występuje tu wiele gatunków ptaków zagrożonych w Polsce i Europie. Wiosną towarzyszą nam godowe okrzyki kani czarnej i rudej (symbol parku), występuje tu derkacz, dudek, świerszczak, pokląskwa i świergotek łąkowy. W sprzyjających latach na podmokłych łąkach gnieździ się kszyk, krakwa i płaskonos. Pokarmu poszukują tu też bociany białe i błotniaki stawowe. W trakcie wędrówki wiosennej i jesiennej na starorzeczach zatrzymują się gatunki migrujące. Był tu m.in. obserwowany łabędź krzykliwy oraz gatunki pospolitsze takie jak kukułka, turkawka, słowik rdzawy i wilga.

Dolina Odry

Teren międzywala Odry obfituje w miejsca dogodne dla występowania i rozrodu płazów. Starorzecza, kanały i odnogi oraz płytkie, długo utrzymujące się rozlewiska są miejscami zapewniającymi stabilne warunki dla rozwoju ich larw. Z wielu gatunków warto wymienić, m.in. coraz rzadsze kumaki nizinne. Ich głos – monotonnie powtarzane, brzmiące dość tajemniczo pohukiwanie – wyróżnia się spośród żabiego chóru. Wyglądem, natomiast spośród innych żab występujących na tym terenie, wyróżniają się samce żaby moczarowej, które podczas godów przybierają jasnoniebieski kolor. Lasy liściaste, a zwłaszcza łęgi i zarośla łęgowe, są kolejnymi elementami krajobrazu doliny rzecznej, które zwiększają bogactwo gatunkowe płazów. Takie wilgotne leśne i zaroślowe siedliska zamieszkuje rzekotka drzewna. Ten mały płaz pędzi głównie nadrzewny tryb życia. W ciepłe wiosenne noce można usłyszeć chór godujących samców rzekotki, który brzmi jak narastający to znowu przycichający, jednostajny w brzmieniu rechot, zadziwiająco głośny jak na tak małe zwierzę.

Dolina Odry

Tereny leśne wzdłuż rzeki Odry określa się w opracowaniach dotyczących ochrony przyrody jako „Nadodrzańskie Grądy”. Odznaczają się one bogatą roślinnością, widoczną szczególnie w okresie wiosny. W runie lasu występuje m.in. zawilec gajowy i żółty, złoć żółta, miodunka ćma, ziarnopłon wiosenny, śnieżyczka przebiśnieg, czosnek niedźwiedzi, bluszczyk kurdybanek. Dojrzałe drzewostany liściaste, w których nie brakuje martwych drzew, zamieszkują licznie dzięcioły, z których spotkać tu możemy: dzięcioła dużego, średniego, zielonosiwego, zielonego oraz dzięciołka. Las ten jest pełny wykutych przez nie dziupli, które wykorzystywane są z kolei przez liczną grupę drobniejszych ptaków. Gnieżdżą się tu kowaliki, pełzacze leśne i ogrodowe, szpaki, mazurki, sikory – bogatki, modraszki i ubogie, muchotówki – szara i żałobna, a także dwa kolejne, rzadkie gatunki muchołówek – białoszyja i mała.

W lesie grądowym, przy zielonym szlaku rowerowym, znajduje się najstarsze drzewo w parku i jedno z najstarszych na Opolszczyźnie – potężny dąb „Klara”. Jak głosi legenda, nazwa drzewa pochodzi od imienia nieszczęśliwie zakochanej panny, która rzuciła się do Odry, zaraz za dębem. Dziś Odra płynie już innym korytem, jednak legenda ta jest wciąż żywa wśród lokalnej społeczności. Ciekawym miejscem związanym z odległą historią doliny rzecznej są pozostałości ruiny zamku książęcego pochodzące prawdopodobnie z XIII w., zlokalizowane w okolicy Starych Kolni. Mówiąc o historii warto wiedzieć, że w wyniku regulacji prowadzonych na przełomie XVIII i XIX wieku rzeka Odra została skrócona z 1020 km do obecnych 860 km. Tak więc gdyby nie likwidowanie zakoli, przekopywanie meandrów, itp., Odra dorównywałaby długością Wiśle, która ma obecnie 1047 km.

Najciekawsze fragmenty doliny Odry w Stobrawskim Parku Krajobrazowym można obserwować kierując się drogą biegnącą od Popielowa poprzez Stare Kolnie, Stobrawę, Nowe Kolnie, aż do Kościerzyc (od Starych Kolni biegnie tam też zielony szlak turystyczny). Z trasy tej w wielu miejscach można skręcić w kierunku południowym i dotrzeć bezpośrednio w dolinę rzeki, aby podziwiać jej walory przyrodnicze i krajobrazowe.

Udostępnij:
Wspieraj wolne media

Skomentuj