Jak dziołcha z Ugión wybrała sie na Woodstock

Skuliś tego, iz na Woodstocku byłach yno rołz (póki co), mozno nie je zejch znawcó tej imprezy. Śpecjalistó w dziedzinie turystyki i rekreacji tes mi nie przisło sie wyucyć. Besto to be relacyjoł takygo prostego cłowieka, co to tes coś na tym świejcie by chcioł łobejrzeć, a nie yno przed kómputerym siejdzieć, jak to tera sie ło modych durch gołdoł.

Zacnijmy łod tego, jak sie tam dostać. Bo wóm powia z moich Ugión, co to bez feryje trzi pekaesy na krzis jadóm, to dzie dalyj dojechać, to kónsek kómedyjoł. Do Kostrzyna je daleko jak pierón. Chto nie wiy, dzie to lezy, to gynał na kóniusku Polski, na zachodzie, na granicy z Niymcóma w takym wgłambiyniu. Stamtónd to je yno kónsek do Szczecina, do Berlina i do Suchlicy… (Ja, tera sie myślcie, dzie Suchlica lezy… ani joł gynał nie wia). Besto jak kole Suchlicy, to musi być richtig daleko. Matymatycnie na to patrzónc – az 400 km. Joł sie myśla, co biydnoł tera poradza… Fiyresiajn móm juz łod roku, ale powia wóm po cichu, jak mie na dródze łobejrzicie, to lepyj drap uciekejcie choby i w pokrziwy, bo myśla, ze wołzycie sie zycia. Zeby zy mie dobry drajwer bół, nie moga pejdzieć, joł sie wola kołym jechać, a dzie dalyj, to do cuga rzicko usadzić i to je dloł mie prawoł uciecha. Na kole bych musiała pyndalować miejsiónc, to sie skupiyłach na cugach. Powiedzyniy: „Gupi moł zawse scejściy” mozno kozdy znoł, a ło trefności tego przisłowia jus sie nie rołz przekónałach. Tak i tym razym, suchejcie, co się łokołzało. Ze na tyn Woodstock to specjalne cugi jadó, a z Łopoloł to i bezpośredniy sóm! Te woodstockowe bany to sie jescy tak fajnie mianujóm: „Wehikuł czasu”, „Stalowy pęcherz”, „Amelinium”, „Woodolino”, „Jabol punk” i tyn, co mie sie nołbarzyj widzi – „Rockowy schabowy”. Potyn w tych internetach wysukałach, ze bilety to blank leko dostać. Poklikoł sie połra razy i jus w ta i nazołd sie moł rajza sprawiónoł. Musa tes prziznać, ze drogy to łóne nie só, a jak sie je śtudanty, co to zniżki wsandzie dostanió (zeby mu na ksiónski do edukacyji starcyło), to nawet joł sie umia jak jaky panisko taki bilet sprawić.

Rajza załatwiónoł, to tera trza sie spakować. Z tym tes ejch sie kans głowić nie musiała, bo co roku je takoł specjalnoł lista, co mołs wzióńć mit. I tam wszystko w punktach wypisane, co zabrać. Toch spakowała: glany ze śtalkapóm przede wszystkym, tóna (tona) tasiyntuchów antybakteryjnych, powerbank (takoł bezprzewodowoł ładowarka do hendija, co poradzić… XXI wiek… nawet do lasa kómórki i ładowarki trza brać). Celt (namiot) wzióna moja kamratka, a te prezerwatywy, co tes napisali, zeby zapakować, to my sie łodpuściyły. Odjazd nasego cuga 12.20. Trza jechać 6 godzin. To łobie my zgodnie stwierdziyły, ze trza co poradzić na nuda. Besto przed rajzó my wlazły do Tesco do takygo fajnego abtajlungu na „A” z literkó „h” w środku i my kupiyły trocha płynu. Nie martwcie się yno łó nołs, my só porzóndne dziołchy i z rozumym wszystko robiymy, a jakós to ło suchym pysku nowe znajómości zawiyrać?

Po tych zakupach z leko ciynzsymi ruksakóma i kónsek podzwaniajóncymi wyrusyły my na dworzec. Lekoł to wyprawa nie była, bo nase tasie wołzyły połra razy wiyncej niz my dwie do kupy wziynte, a ze było ze trzidziejści gradów (stopni) to my jus były mokre jak wieprzki, ale udało nóm sie dokulać. Na placu jus było widać ze nie sóm my jedyne, co do Kostrzyna sie wybiyrajó. Srogich rajzetasiów, karimatów i scejśliwych z zycia modych ludzi to tam było połno. Narołz komunikat: „Szurum burum, bwrrrzrzrz, pociąg brzbrzbrz, „Wehikuł czasu” ze stacji Opole, brzrz… gówne do stacji Kostrzyn, brzbrzbrz, wjedzie na tor 1, brzbrz, przi perónie pierwszym”. To my się przirychtowali, połoblykali ruksaki i wjyzdzoł nas wehikuł. Ludzi naprano w klamory, jak za kómuny na świynta wósztu ciepli, nie wia sie całe Ugiany tejla ludzisków licó, co było na tej banie. Na scejściy plac my nojdły, a potyn i nawet udało nóm sie siyńś, co nie je taky leky, nawet jak sie jedzie normalnym cugym. Yno my wlazły, jus miały my nowych kamratów, a przedział wiekowy to tam bół doś srogi, przeca Woodstock je przed kołzdego. Joł sie połoglóndała w hendiju zdjyncia dziejci jednego chopa, poznałach synka, co w Australii miynskoł, pośprechałach sie z jednymi po ślónsku, porecytowałach Mickiewicza, a przede wszystkym z całym wagónym śpiywali my karaoke. To było richtig fajne, tak do kupy śpiywać. Ze śtuduja muzycne rzecy, to i ejch podyrygowała sie kónsek w tym cugu. Wszyscy byli ucieśni i chcieli sie ónterhaltować, kołzdy bół ciekołw drugygo cłowieka. Besto te szejś godzin to mi zlejciało jako pu godziny.

Anich sie nie spodzioła, a jus byłach w Kostrzynie. Tam do wyboru było jechaniy autobusym abo iściy piechty godzina, bo pole namiotowe było doś daleko łod cyntrum. Ze trzi złote yno autobus kostowoł, my miały ze sobó klamorów vol i nie wiejdziały my nawet, w chtoroł stróna iś, to my się na autobus pokusiyły. Pamiyntołcie, jak gołdałach ło ty ścisku w cugu, ni? Nó to forśtelujcie sie go (wyobraźcie) yno jescy trocha barzyj. To tak było w tym autobusie. Ze wszyscy byli jus kónsek zmancóni i ścisk bół łokropny, to rajza autobusym była nołzwycajniejsoł. Kozdy siejdzioł na swojy zicu i patrzół przed siebie, niechto drógi wyglóndoł. Wszyscy trzimali swojy tasie, jakby zarołz jakiś napad mioł być, a niechto bół na tejla odważny, zeby sie porusyć abo zmiynić plac.

Jak my dotarły to się łokołzało, ze to, ize my przijechały, jescy nic nie znacyło. Dzie my były, ani dzie trza iś, to my tes nie miały zielónego pojyńcia. Wartko my jednak zmiarkowały, bo kónsek inteligyntne to my sóm, ze styknie iś za tłumy, przeca łóni idó w tyn sóm plac. To tak my kawałek sły i my dotarły, na to richtig pole namiotowe. Jus z daleka było widać scyny i słychać śpiywy. Na lewo Przistanek Jezus, dzie religijne piosynki brzmiały, na prawo małoł scyna, dzie gynał jakygoś rocka grali, a na wprost Strefa Leszka, dzie imprezowoł muzyka puscali i dó niyj tańcowali. Na prawo namiot, na lewo namiot, na wprost dziejsiyńć namiotów. Na ja… ale dzie my tera? Nase kamraty jus nóm zajóni plac na rozbiciy obozu, ale jak to w takich sytuacjach cansto bywoł, jak nie wiys, dzie ejś je, to zawse jedynoł osoba, chtoroł moze ci pómoc… nie łodbiyroł telefónu abo je poza zasiyngym… Co tu tera poradzić? Jako rozsóndne dziołchy, walły my sie na ziymia z tej bezradności i cekały, az Pón Bócek sie zlituje i jako trefiymy tu na ty piołchu na znajómych. Na scejściy tak dugo w ty ucisku my nie musiały trwać, bo udało nóm sie dozwónić.

Chwila, chwila… to jescy nie kóniec kómplikacyji. Bo wiycie, tak na przisłość. Jak na jakymś placu je 250 tysiyncy ludzi, to je pewne jak w banku, dóm sie ranka ucióńć, ze umówić sie w kónkretnym placu, jescy nie znajónc wcale terynu, be kónsecek ciynsko. Tak tes było przez te wszystky dni, nawet choć my poznali jus całoł topografia, to nojś sie w ty tłumie nie było leko, ale powtarzajónc moja domena zyciowoł „Gupi moł zawse scejściy”, jakoś my tych znajómych trefiyły i jak sie zaś łokołzało, to nie bół kóniec wyprawy. Bo jus spómniałach ło tym małym szczególiku, ze tam 250 tysiyncy ludzi było. To zeby łóni sie wszyscy pomiejściyli, to te pole musi być tak wielky jak sóm Berlin (a w Berlinie byłach i łod tego casu rozumia to powiedzyniy, to miasto je łokropicnie wielky). Besto jescy my musiały dwa kilomejtry iś do nasego placu, ale my tyn plac miały. Jakbymy sie tak przijechały bez profesjonalnej rezerwacji, chtoroł nóm znajómi zrobiyli, wyznacajónc taśmó kawałek trołwy, toby my miały co najmniyj 5 kilomejtrów do scyny. Besto trza sie ciesyć z tego, co sie moł, a były my wtedy uprziwilejowane.

To my się wzióny za łozkłołdaniy nasego celta i sie jescy dowiedziały, ze Andżeja przez „ż” z kropkóm trza nojś na Woodstocku i wszyscy go sukajóm. A zrozumiały my to dopiyro po kilku dniach, besto wy tes byście musieli tam być, zeby to zrozumieć. Jak my sie łozłozyły, to my posły na zakupy, a przi okazji sie łozejrzeć… Tera forśtelujcie sobie, ze włazicie do celtu, takygo jaky na festynach sóm i sie tam tańcuje… włazicie… a w środku niy ma stołów ani zespołu, yno normalnie jak z zet-wu-emu przeniejsióny Lidl wypchany towarym. Wszystko jak w taky ganc normal supermarkecie, nawet ciepłe bóły i chlyb, yno ludzi kónsek wiyncej. Nie do bojteltasiów, yno do takich papiyrowych ekologicznych my nacisły futru i scejśliwe jak po zakupach w Karolince my wylazły. Z zapasóma jołdła, wymancóne, nie dały my rady nic innego zrobić, jak się legnóńć. Choć atrakcji jus w ty dniu było kans (a to nie bół jescy prawie cas festiwalu, bo Woodstock sie zacynoł na nastympny dziyń). Tak my zapadły w śpik.

Joł jus po tych pozłacanych i posrebrzanych łanach zboża lołtała, piyłach ambrozja na Olimpie, a potyn jescy rajtowałach na wielbłóndzie, kiedy zacło mi coś na gowa kapać. Patrza się, a to w mojej chałpie dach przeciekoł i powódź idzie. W tym mómyncie zech sie przebudziyła. I zmiarkowałach, ze ani zejch nie je na Olimpie, ani we własnej chałpie. Co nołprandzyj to na tym polu, ale zyta nałokoło mie nie było, bo w namiocie lezałach. Na ja, ale ta woda mi sie nie zdołwała. Co się łokołzało? Namiot nóm przeciekoł. Ło Panie Boze, tragedyjoł! Zaleje nołs zarołz!!! To jako dobrze przigotowane woodstockowiczki my łoblykły bojteljakle, wzióny taślampy i rusyły na poszukiwania… Cego? Same my nie wiejdziały. Jakej wielkej szczelnej deki z plastiku do przikrycia tego namiotu abo łogrómnego bojtla. Popytały my ludzi, chtorzi bardzo sie strołpiyli nasóm sytuacjó i pejdzieli, zeby my do takygo kónkretnego namiotu posły, tam nóm plandeka daju. My tam zalazły i jak na zamówiyniy łod chopa z uśmiechy na gambie plandeka my dostały. Niech mi tera zołdyn nie powiy, ze na Woodstocku je niebezpiecznie abo je lichoł organizacja!

Jak juz my ta plandeka ustawiyły, spodzioły my się, ze je jedna w nocy. Takoł modoł godzina to sie skoda kłaś! Ani my nie miały casu powróżyć, co tu porobić, zgarnóła nołs jakołś pielgrzimka śpiywajóncoł i tańcujóncoł, a dzie zmierzali, to joł nie wia, ale chyba nie do Czynstochowy. Tam poznały my kans fajnych ludzi i na kóncerty my sie jescy wybrały. Ja pamiyntó, ze w ty dniu groł Wojtek Mazolewski Quintet, ze jazz to je genialnoł muzyka, chtoroł wszyscy uwielbiajóm (yno nie kazdy ło tym jescy wiy), to wiadóme, ze nie do łopisanioł je, jak łóni grali, zywoł muzyka i zyjóncy muzykó ludzie na tej scynie stołli. Na ja, ale zeby to pocuć, to zaprołsó wołs za rok! Bo mojy słowa nawet w jednej świerci nie łoddaju tego klimatu!

Tak nóm minón piyrsy dziyń. Choć ciynsko tes licyć dnióma i nocóma. Bo tam taki system nie funkcjonuje. Ło chtorej byś nie wylołz z celtu, połno ludzi łazi, śpiywoł, wrzescy i sie bawi. A muzyka to groł durch. Mie sie tam taky coś podołboł. Jak chca spać, wraza te małe bobki do usów i dalyj wszystko słysa, ale zejch je za bardzo zmancónoł, zeby nie spać. A sóm fakt, ze śpia, mie ciesy, bo wiyncej jak trzi godziny dziynnie to mi sie to nie udołwało, besto korzystałach z kazdej minuty. Na ja, ale to modzi to poradzó, tak pewnie powiycie. Jak jus gołdałch, przedział wieku je bardzo srogi i nawet całe familie tam przijyzdzajó, to tak źle to tam nie moze być, jak to w tych mediach prawióm!

Jak my sie przebudziyły, to cós, trza by sie umyć. W marasie my sie jescy nie tołplały, ale jednak casym to sie umyć trza. Jak jus prandzyj zmiarkowałach, je darmowy prysznic, a raczyj rurka, z chtorej lejci lodowatoł woda na środku pola (wszyscy sie pluskajó w strojach kómpielowych, zebyście mi nie pejdzieli, ze tam jakyś niegańbnictwo sie łodprołwioł). I jescy do wyboru só płatne exclusive prysznice z cieplutkó wodó, w zamkniyńciu, a tołplać to sie tam mozes, wiela chces! No to wybrały my sie do tych pryszniców. Wiycie, dzie w Łopolu je rynek, ni? A potyn to tak przechodzi w Krakowska strasse. To jakbyście zmierzyli ta długość łod ratusza do dworca, to wóm powia… taky były koleje do pryszniców. Cy płatnych, cy darmowych. Kozdy w tej kolejce z hantusky i mydełky juz z niecierpliwości przebiyroł szwajkóma, niechtorym kónsek sie to studziyło, ale wiynkszość abo nowych ludzi poznołwała, abo odsypiała noc. Jak my to łobejrzały, nie miejcie nołs za niegańbników zapapranych, ale my machły rankó i sie to łodpuściyły. Kónsek nóm to przeszkadzało, ze łokómpać sie nie udało, ale po jakymś casie my sie spodzioły, ze mozes być zbabrany jak wieprzek, inni tes só i zołdyn sie tym nie przejmuje. Ale chwila, chwila. Wy sie nie myście, ze my tak przez te śtyry dni z marasym jescy z Ugión łaziyły. Joł wartko sie spodziołach (bo ze inteligencji trocha mó tes jus spómniałach), ze jednak piónta rano to musi być doś spokojnoł godzina na całym polu. Tak tes było. I w dalse dni joł sie fajnie stołwała ło pióntej, jak jaki lord bez kolejek wypucowałach sie na glanc, potyn zrobiyłach zakupy i zaś kładłach sie spać na połra godzin. Wiela casu na tym uśporowałach, to joł wia, a nie kradnijcie mi wszyscy pomysłu, bo sie tam na bes rok w tych prysznicach nie pomiejściymy!

Ło jedzyniu pejdziałach, myciu sie tes. No ja, łostała jescy jedna potrzeba fizjologicznoł. Ze toi toie były rozstawióne, to sie mozecie domyślić, a te kolejki pewnie tes jus mołcie przed łocóma. No ja, to sie wszystko zgadzoł. Powia wóm, ze kónsek casu to sie nadeptałach w miejscu przed tymi niebieskymi kabinóma, ale jak to na Woodstocku, wsandzie sie coś dzieje. Muzyka słychać, to jakby sie na kóncercie było. A z rana jedyn obóz uruchómiół radio „Toi Toi” i do posikanioł żarty prawiyli. Wszyscy sie silili, zeby richtig nie popuścić, jak jescy tejla cekali, to nie było to leky, ale kałuzy pod zołdnym nie widziałach.

Jescy nie spómniałach ło tablickach, co kans ludzi nosi. Kozdy moze sobie na kartónie napisać, co yno mu sie podołboł, i łazić z tym po dródze. Nołwiyncej to było z napisóma „Free hugs”, czyli „Za darmo i bez dostania w pysk mozes mie łobłapić”, połra tes widziałach z ogłoszynióma, ze żóny sukajó, ale coś nie zmiarkowałach, zeby ich oferta matrymónialnoł podziałała. A bez tych tablicek tes mozes wszystkich przitulać i pióntki przibijać, gwarantuja, ze z odwzajymniyniym. To je to nołlepse, kazdy je łotwarty na drugygo, przez co tyn drugi tes cuje, ze bez gańby moze sie przed innymi łotworzić i być taki, jaki richtig je. Wiela ludzi łazi w przebraniach, były pokemóny, chirurdzy, jaskiniowcy, magowie i postaci z filmów. Kans dziołchów lołce tes w wiankach, chtore idzie dostać w jednym stoisku. Ale joł, jako nieufny Ślónzołk i taki przemóndrzały, ze wszystko to sóm musi zrobić i sie nie doł nic pejdzieć, to posłach połra mejtrów w puste pole, narwałach charpańciów i wiónek się sama uplótłach, ale taki zywy! Skrómnoł ejch je, ale prołda trza pejdziejć, besto wóm gołdu, richtig gryfny mi tyn wiónek wysed!

Nie wia sie, chto z wołs patrzół w fernseju na relacje z Woodstocka. Jak ja, to pewnie widzioł taki wielki diołbelski młyn. Powia wóm coś ciekawego. Joł była tam do góry, na samy kóniusku tego koła! Jak ejch widziała, ze te siedzynia sie kónsek kolybió, toch sie pomyślała… „co, jak śleca?”. Ale ze jescy połra rzecy mó do zrobiynia na tym świejcie, to stwierdziyłach, ze Pón Bóg nie zrobi mi takygo wica. Bestoch całoł i zdrowoł wysiadła z tej rajze, a widoki to tam były, ze ołze zaciskały luft w pucach! Ludzi było tam z góry widać jak mrowców, a ich rozmiary tes były mrówkowe. Akurat ejch trefiyła na łotwiyraniy bramek na scynie pod ty młyny i z tej góry ejch widziała, jak wrołz taki tłum ludzisków lejci w te pyndy, zeby sie pod sama scyna dostać.

Tera, jak ło tych wysokościach gołdó, to musa wóm sie do cegoś prziznać. Do cegoś, co chyba zapamiyntó nołbarzyj i na cołky zyciy. Yno jak wlazłach na to pole w piyrsy dziyń… to ejch ujrzała… niebo. Takygo nieba to joł nigdy prandzyj nie widziała, mozecie pejdzieć, ze to przez wielkoł łotwartoł przestrzyń tak mi sie zdołwało. Ale joł tam swojy wiam. Woodstockowe niebo je jedyne na cołkym świecie. Kans wiynkse, moł w sobie takoł siyła i te chmury sóm taky piynkne. Jak sie na tyn kawałek wszechświata w górze popatrzyło, to sie cuło… wolność, ło chtoroł ciynsko w dzisiejscych casach, jak durch my só podłóncóni do internetu i gpsów… Wolność i wrażyniy, ze wszystky twojy problymy i utrołpy łostały w dóma, a tera mozes być w pełni, bez zołdnego udołwania, scejśliwy. Przez chwila to myślałach, ze z tego scejścia na banjee sobie skoca, co tes tam stoło cały festiwal, ale jak patrzyłach na tych skołkajóncych, to sie dałach jescy rok casu. Jak chcecie posuchać, jak sie wydziyró na całe gardło i popatrzeć, jak ze strachu w gacie robia, to za rok widziymy sie pod banjee!

Z tymi koncertóma to jus prawiyłach ło nie do łopisanioł klimacie i niemożliwych do zrelacjonowania gefilach, besto ło łogrómie fenomenalnych koncertów, chtore przezyłach, nie banda pisać, bo yno bych wołs zniechynciyła mojy ubogy słowy, ale jedno moga łopejdzieć, choć w pełni tego klimatu tes nie pocujecie. Nie kans dni przed woodstockym, na pewno słyseliście, wokalista zespołu Linkin Park popełniół samobójstwo. Jus tumaca, camu ło ty pisa. Na kóncercie zespołu The Qemists w pewnym mómyncie wokalista pejdzioł, ze tera zaśpiywómy wszyscy razym i zrobiymy to tak, zeby nawet niebo nołs usłysało. Wtedy zanuciół jedyn ze słynnych utworów Linkin Parku i wszyscy go zaśpiywali dla niezyjóncego jus Chestera Benningtona. Jedność to słowo, chtore moze łopisać to, co wtedy my culi. Wielkoł jedność do wszystkich, co byli na tym koncercie, i tych, chtorzi tego kóncertu nie docekali. Łzy to mi wtedy ciurkym lejciały.

Tak trocha tu taki postulat w obrónie młodzieży zrobia, bo popatrzcie, jacy my só wrażliwi (jeśli jescy młodzieżó moga sie mianować), nie yno nołs gry i seriale interesujóm. Casym sie tego po prostu nie chce zauważyć, a lecyj je pejdzieć, ze ta młodzież to takoł tera nieusuchliwoł je. Na Woodstocka tes zołdyn nie jejdzie, zeby pospać, pojejś, łobejrzeć film i zaś pospać, pojejś. Wiadómo, w kazdy skupisku ludzi nojdu sie tacy, co im nie wysło w zyciu, besto się na cy innym musóm wyładować i rojbrujóm, to z logicznego myślynia nawet można stwierdzić. Ale te całe 99,9% chce sie tam pobawić, poznać i poprzebywać między ludźmi, dowiedzieć sie cegoś o innych i posuchać dobrej muzyki. Besto jak słysa ło Woodstocku w mediach, jaky to zło, i wypowiadaju sie ludzie, co nawet w pobliżu Wooda nie byli, a co dopiyro richtig go przezyli. Nerwuje mie strasznie, ze chtoś coś usłysy, przekołze dalyj i potyn wielky tezy, ze na Woodstocku to nic, yno orgie uprawiajó, a wszyscy to tam świadómość jus tracó łod dopalaczy. Kazdy swój rozum moł, a jak kómuś sie tam krziwda stała, to bez winy tej krziwdy nie bół. Besto tera powia to drukowanymi literóma: BYŁACH NA WOODSTOCKU, WRÓCIYŁACH CAŁOŁ I ZDROWOŁ. CO WIYNCEJ, MYŚLA, ZE TO BÓŁ NOŁLEPSY CAS W MOJY ZYCIU I BANDA WROŁCAĆ TAM CO ROKU.

Wiele niedogodności było, casym nie było leko, ale dla takygo klimatu, dla tych wszystkich ludzi i tego jedynego w swoim rodzaju nieba to joł je w stanie nołwiynkse niedogodności zdzierzyć i zawse w obrónie tego festiwalu i jego organizatorów stanóńć. I jescy rołs powtórza, ze mojy słowa nawet w świołrtce nie opisujó, jak tam je, besto zaprołszó wołs za rok! Jak richtig boicie sie puścić swojy dziejcio, co tes rozumia, to camu by nie pojechać razym z niym? To be dobroł okazja, zeby dobrze poznać swojy pociechy, ich zainteresowania i zrobić im takoł trocha skoła przetrwania, dziynki cymu zycia trocha poznajó. Całym swojy sercy polecóm tyn jedyny w swojym rodzaju festiwal i mó nadzieja, ze widziymy sie za rok! Do zobaczynia!

Monika Lebich, Łubniany, rok 2017. Praca nagrodzona w Regionalnym Konkursie Literackim „Ze Śląskiem na ty” – II miejsce.