Sezon wiosenny to okres wzmożonych prac budowlanych. Wielu z nas podejmując się wybudowania własnego domu stoi przed wyborem odpowiednich materiałów budowlanych.
Zapewne kierujemy się przy wyborze ceną i jakością produktu. Warto zwrócić również uwagę na walory ekologiczne, które powinny być równie priorytetowe dla nas jak cena.
Budownictwo ekologiczne jest ostatnio bardzo popularne o czym pamiętają producenci materiałów budowlanych od dawna nastawieni na produkty powstałe z recyklingu dzięki czemu nie trzeba czerpać z surowców naturalnych, których jest coraz mniej.
Produkcja większości materiałów budowlanych, a szczególnie tych wysoko przetworzonych, pochłania duże ilości energii nieodnawialnej z wyczerpujących się coraz szybciej źródeł, przyczyniając się przy tym do zwiększonej emisji dwutlenku węgla. Ponowne ich użycie lub przetworzenie, pod warunkiem że jest energetycznie uzasadnione, pozwala oszczędzić zarówno surowce, jak i energię wykorzystane do produkcji materiałów. Zmniejsza też dużą ilość odpadów powstających w czasie budowania, które zajmują cenną powierzchnię do życia oraz często emitują do środowiska szkodliwe substancje.
Jednym z najchętniej wybieranych materiałów w budownictwie ekologicznym jest drewno, stosowane zarówno do konstrukcji szkieletowych, jak i do wykończenia elewacji. Jest to materiał, który najlepiej nadaje się do powtórnego wykorzystania. Demontaż i przeróbki domu z drewna są stosunkowo proste. Odpady powstające podczas budowania z tego materiału są łatwe do utylizacji i jest ich niewiele. Najłatwiejsze do ponownego użycia są bale o dużych przekrojach, które można wykorzystać ponownie w całości lub przetrzeć na drobniejsze elementy. W produkcji materiałów drewnopochodnych – płyt, konstrukcji, fornirów – najważniejsze z punktu widzenia ekologii jest stosowanie odpadów drewnianych lub drewna certyfikowanego pochodzącego ze specjalnych nasadzeń, na przykład pod przewodami wysokiego napięcia. Autorzy projektów zwracali uwagę na to, że przy należytej kulturze budowania elementy szalunkowe z drewna można wykorzystywać wielokrotnie.
Do wyprodukowania cegieł, choć są one całkowicie pochodzenia naturalnego, zużywa się bardzo dużo energii, dlatego ceramika z rozbiórki to wymierna korzyść dla środowiska. Z reguły jest to też rozwiązanie dwukrotnie tańsze niż zupełnie nowy materiał. Największy koszt podczas odzyskiwania cegieł wiąże się z oczyszczeniem ich z zaprawy. Kilkadziesiąt lat temu cegły były łączone zaprawą wapienną, dlatego te pochodzące ze starych przedwojennych domów łatwo jest oczyścić i wbudować w nowy mur. Zdjęcie zaprawy cementowej okazuje się dużo trudniejsze i bardziej pracochłonne. Użycie cegły rozbiórkowej na elewację lub wewnętrzne akumulacyjne ściany-trzony (obudowane zazwyczaj drewnianym szkieletem) zaproponowano w kilku projektach. Jeżeli projektanci decydowali się na beton, był on przeważnie czysty – bez zbrojenia, które ma niekorzystny wpływ na możliwość jego późniejszego powtórnego użycia.
Wyroby z tworzyw sztucznych z recyclingu są powszechnie dostępne na rynku budowlanym. Chętnie stosowane są okna z profili z recyclingu PCW (będącego najpopularniejszym tworzywem sztucznym w budownictwie), a także rynny, rury i kratki trawnikowe z materiałów z odzysku. Ciekawostką jest izolacja z przetworzonych butelek PET. Powstaje ona ze zmielonych opakowań sklejonych ze sobą specjalnym lepiszczem, a następnie sprasowanych w płyty. Uzyskany materiał ma właściwości porównywalne do styropianu, a jednocześnie jest od niego bardziej wytrzymały. Są z niego produkowane płyty drenażowe, poleca się go też jako deskowanie tracone, termoizolację oraz warstwę dachów odwróconych. Współczynnik przewodzenia ciepła λ suchej płyty wynosi 0,065 (W/(m.K)). Tworzywa sztuczne z odzysku pojawiły się również w materiałach wykończeniowych, na przykład wykładzinach dywanowych z włóknem powstającym w 100% z odbioru i recyclingu starej wykładziny, dodatkowo mocowanych do podłoża w sposób minimalizujący użycie kleju emitującego szkodliwe lotne związki organiczne (LZO). Na zewnętrzne posadzki proponowane bywają nawierzchnie z granulatu gumowego z recyklingowych opon podobną do tych, które z powodzeniem stosuje się na boiskach sportowych oraz placach zabaw dla dzieci.
Warto zatem szukając odpowiedniego budulca sprawdzić jego pochodzenie oraz to czy spełnia on ekologiczne normy.
Fot. The Rewall Company
