Podłączenie nieruchomości do sieci wodnej i kanalizacyjnej wymaga spełnienia szeregu obowiązków wynikających z ustaw Prawo budowlane i Ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. W pierwszej kolejności inwestor winien sporządzić dokumentację techniczną poprzedzoną uzyskaniem zapewnienia dostawy wody i odbioru ścieków oraz złożyć wniosek o wydanie warunków technicznych. Po uzyskanych uzgodnieniach geodezyjnych wnioskodawca występuje o przyłączenie wewnętrznej instalacji do sieci wod-kan. oraz zawarcie stosownej umowy na dostawę wody i odprowadzanie ścieków.
Niestety większość przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w Polsce boryka się z problemem nielegalnego poboru wody i nielegalnego odprowadzania ścieków. Złamaniem przepisów jest również wprowadzanie ścieków bytowych do kanalizacji deszczowej lub wód opadowych do kanalizacji sanitarnej. Wprowadzanie ścieków deszczowych do nieprzystosowanych do tego celu kanałów, w okresie intensywnych opadów lub roztopów, może prowadzić do lokalnych podtopień ściekami wylewającymi się przez włazy studzienek kanalizacyjnych na powierzchnię.
Często zdarzają się osoby chcące ominąć prawo, zrzucając obowiązek opłat za pobraną wodę i odprowadzone ścieki na pozostałych odbiorców usług wodno-kanalizacyjnych. Należy pamiętać, że w przypadku kradzieży wody powstają na sieciach straty, za które mieszkańcy muszą zapłacić.
W przypadku niezgodnego z prawem odprowadzania ścieków, często zatruwane jest najbliższe otoczenie, a w rezultacie i dalsze, ponieważ szkodliwe substancje dostające się do gleby, trafiają dalej do wód podziemnych i błędne koło się zamyka. To, że pozbędziemy się nielegalnie ścieków ze swojej posesji nie oznacza, że pozbędziemy się problemu. On wciąż pozostanie. Przesuwamy go dalej, w miejsca, które powinny być czyste i zielone. Miejsce ścieków jest w rurach kanalizacyjnych, skąd trafią na oczyszczalnię, a nie w ziemi.
Problem nielegalnego poboru wody i nielegalnego odprowadzania ścieków to zjawisko bardzo niekorzystne z punktu widzenia przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, które oprócz faktu dokonywania kradzieży, zniekształca też obraz strat wody.
Celem wyeliminowania nielegalnych podłączeń do sieci, pracownicy Spółek wodociągowych przeprowadzają kontrole przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych. Za stwierdzone nieprawidłowości związane z poborem wody i odprowadzaniem ścieków bez zawartej umowy grożą kary:
1. grzywny do 5 000 zł za pobieranie wody z urządzeń wodociągowych,
2. ograniczenia wolności albo grzywny do 10 000 zł za wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych.
Należy zaznaczyć, że osoby reprezentujące przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, po okazaniu legitymacji służbowej i pisemnego upoważnienia, mają prawo wstępu na teren nieruchomości lub do obiektu budowlanego należących do osób, między innymi w celu przeprowadzenia kontroli urządzenia pomiarowego, wodomierza głównego lub wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych i dokonania odczytu ich wskazań oraz dokonania badań i pomiarów (Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzania ścieków – Tekst jednolity Dz. U. 2017, poz. 328).
