Na terenie powiatu opolskiego rośnie najstarszy polski dąb bezszypułkowy

Na terenie powiatu opolskiego rośnie najstarszy polski dąb bezszypułkowy. Znajdziemy go po lewej (północnej) stronie drogi łączącej Turawę z Rzędowem. Obecnie 400-letni dąb ma ok. 25 m wysokości i 5,5 w obwodzie pnia.

Według informacji przekazanych przez dr. Krzysztofa Spałka z Katedry Biosystematyki Uniwersytetu Opolskiego, najstarszy dąb rósł w sąsiedztwie koryta Małej Panwi i otoczony był bagnami i starorzeczami. Miejsce to znane było od wieków okolicznym mieszkańcom z licznych podań. Według jednego z nich w miejscu, w którym rośnie na początku XVII w. ówczesny właściciel Turawy upolował jelenia o niezwykłym porożu i na pamiątkę tego wydarzenia posadził drzewo. Według kolejnego z nich pod tym dębem utopiła się młoda hrabianka, która zakochała się bez pamięci w biednym parobku. Stało się to po tym, jak jej ojciec, właściciel pałacu w Turawie, dowiedział się o tym związku i wysłał chłopca do pracy na Górny Śląsk, skąd pochodziła ta szlachecka rodzina. Po śmierci swej ukochanej córki hrabia zlecił wykonanie kamiennej ławki, którą postawiono pod dębem. To na niej opłakiwał niepotrzebną śmierć. Ławka ta, przewrócona, zapomniana, znajduje się pod dębem do dzisiaj.

Przez wiele lat dąb nie miał swojego imienia, aż do czerwca 2015 r. Wtedy to konkurs na jego imię ogłosili wychowankowie Domu Dziecka w Turawie. To właśnie oni objęli patronatem Pomnik Przyrody i w dniu 24 czerwca 2015 r. zostało nadane mu imię „Klemens” – opiekun zbłądzonych dusz.

Warto podkreślić, że w otoczeniu wspomnianego dęba bezszypułkowego znajdują się inne dęby, ale już szypułkowe.

Zatem jak je odróżnić od siebie?

Nazwa gatunkowa dębów pochodzi od sposobu osadzenia kwiatostanów żeńskich i rozwijających się z nich owoców. Jeśli widzimy, że żołędzie są osadzone bezpośrednio na pędach, wówczas mamy do czynienia z dębem bezszypułkowym [Quercus petraea (Matt.) Liebl.], natomiast jeśli spotkamy dęby, na których żołędzie zwisają na kilkucentymetrowych szypułkach, to jednoznacznie wiemy, że są to dęby szypułkowe (Quercus robur L.). Jednak, żeby nie było zbyt łatwo, to zupełnie odwrotnie przedstawia się sytuacja z liśćmi: u dębów szypułkowych ogonki są krótkie, u bezszypułkowych zdecydowanie dłuższe. Gdy drzewa pozbawione są liści, rozpoznawania gatunków mogą podjąć się jedynie fachowcy. Dodatkowo sprawę utrudnia fakt, że gatunki krzyżują się ze sobą, tworząc mieszańce o różnych cechach. [www.lasy.gov.pl].