Wścieklizna – choroba zakaźna zwierząt i ludzi

Wścieklizna jest chorobą śmiertelną, dlatego musimy pamiętać jak niezwykle ważne jest jej zapobieganie. Skuteczne wyleczenie wścieklizny jest prawie niemożliwe. W tym przypadku bardzo istotna jest profilaktyka.

Wścieklizna jest groźną chorobą zakaźną, a zwierzę drapieżne lub domowe, które jest jej nosicielem może zarazić nas wirusem poprzez pogryzienie. Do zakażenia dochodzi poprzez przeniesienie wirusa ze śliną do rany. Zakażenie możliwe jest również m.in. drogą aerogenną, dospojówkową lub poprzez transplantację narządów. Okres inkubacji (czyli okres od momentu zakażenia do wystąpienia objawów klinicznych) choroby u ludzi wynosi od kilku dni do kilku miesięcy.

Źródłem zakażenia dla zdrowych zwierząt mogą być wszystkie ssaki, jednak najczęściej są to zwierzęta dzikie, m.in. lisy, kuny czy nietoperze. Objawy choroby są różne i zależą od gatunku zwierzęcia. Warto już teraz działać profilaktycznie i dowiedzieć się, po czym można rozpoznać zwierzę zarażone wścieklizną.

Objawy wścieklizny u zwierząt domowych i gospodarskich

U psów zazwyczaj występuje niepokój, nadmierna pobudliwość, spożywanie niejadalnych przedmiotów, agresja, ochrypłe szczekanie, ślinotok, opadanie żuchwy z wypadaniem języka. Koty zaś nieustannie miauczą, uciekają, chowają się, są agresywne, a śmierć poprzedzona jest zwykle porażeniem kończyn. U bydła objawami są m.in.: niestrawność, wzdęcia, zaparcie lub biegunka, drgawki poszczególnych grup mięśni, ślinotok, ciągłe ryczenie, nienaturalne położenie głowy lub ogona, chwiejność i porażenia kończyn tylnych. Świnie zarażone wścieklizną miewają kurczowe ruchy głowy, lękliwość, ochrypłe chrząkanie, gryzienie ściółki. U owiec i kóz odnotowuje się niepokój, wzmożony popęd płciowy, ochrypłe beczenie, nagłe porażenia i upadki. Konie zaś często oddają mocz, obserwuje się również wpadanie na ściany stajni czy drgawki mięśniowe. Należy podkreślić, iż nie wszystkie wymienione objawy muszą wystąpić u każdego zwierzęcia zakażonego wirusem wścieklizny.

Objawy wścieklizny u dzikich zwierząt

Głównym objawem wścieklizny u zwierząt dzikich jest utrata wrodzonego lęku. Występuje także agresja przejawiająca się atakami na zwierzęta domowe, gospodarskie i ludzi. U nietoperzy obserwuje się utratę zdolności lotu, nadpobudliwość na dotyk i dźwięk, przewracanie się na grzbiet i aktywność dzienną niespotykaną u zdrowych osobników.

Objawy wścieklizny u ludzi

U ludzi pierwszymi objawami wścieklizny jest mrowienie i pieczenie w miejscu, w którym doszło do zakażenia, czyli dokładnie tam, gdzie ugryzło lub polizało nas chore zwierzę. Do tego dochodzi złe samopoczucie, bezsenność lub wzmożona senność i niewysoka gorączka – zupełnie jak przy zwyczajnej grypie. Chory jest pobudzony, ma wodowstręt. Niektóre osoby reagują nerwowo na najmniejszy podmuch powietrza (aerofobia). Choroba postępuje szybko, niemal z godziny na godzinę stan zdrowia się pogarsza. Pobudzenie może przechodzić w drgawki. Z czasem pojawiają się niedowłady i paraliż. W końcu dochodzi do porażenia mięśni układu oddechowego i uduszenia.

Metody profilaktyczne

Główne metody zapobiegania chorobie polegają na eliminacji zagrożeń, a więc unikaniu kontaktu ze zwierzętami podejrzanymi o to, że są nosicielami wirusa. Inną metodą profilaktyczną jest szczepienie zwierząt domowych oraz dzikich, a także szczepienia profilaktyczne u ludzi, którzy mają częsty kontakt ze zwierzętami bądź wyjeżdżają w miejsca, w których mogą mieć kontakt z dzikimi zwierzętami. W przypadku ugryzienia człowieka przez dzikie lub domowe zwierzę należy jak najszybciej dokładnie przemyć ciepłą wodą i mydłem ranę i skontaktować się z lekarzem. Każde ugryzienie człowieka przez dzikie zwierzę lub wzbudzające podejrzenie pogryzienie przez zwierzę domowe wymaga dokładnego sprawdzenia. Szczepienie zwierząt przeciwko wściekliźnie jest obowiązkowe i należy je powtarzać każdego roku. Są one jedyną skuteczną metodą obrony przed chorobą, przede wszystkim w przypadku zakażonych wirusem.