Obecna liczba dwunastu potraw wigilijnych to zwyczaj, który kształtował się w świątecznej tradycji od wieków. Początki wigilijnej wieczerzy to raczej skromne wręcz biedne dania gdzie trudno byłoby się doszukać dwunastu potraw.
Pierwsze tradycyjne wigilie to liczba nieparzysta, która miała przynieść domownikom szczęście. Stół wigilijny oczywiście miał swoje odbicie w statucie materialnym domowników. Szlachta miała zazwyczaj dziewięć dań, a ubodzy pozwalali sobie jedynie na siedem. Liczby miały swoje miejsce w biblii – siedem dni w tygodniu, dziewięć chórów anielskich.
Z czasem na stole wigilijnym pojawiło się dwanaście dań co jest kultywowane po dziś dzień.
Jak współcześnie tłumaczymy symbolikę wigilijnego menu?
Dwanaście ma symbolizować liczbę apostołów, którzy razem z Jezusem zasiadali do ostatniej wieczerzy. Choć to raczej wspomnienie kojarzone ze świętami wielkanocnymi, w polskiej tradycji wpisało się też do bożonarodzeniowych zwyczajów. Poza tym dla naszych przodków liczba ta symbolizowała bogactwo. I zgodnie z tą wiarą, żeby zapewnić sobie finansowe powodzenie w nadchodzącym nowym roku, potrawy musiały się zamykać w liczbie dwunastu.Sama cyfra dwanaście ma również oprócz religijnego wymiaru, wymiar magiczny, ale to już zupełnie inna historia na oddzielny artykuł.