Kuratorium Oświaty w Opolu wraz z Landowym Niemieckim Ludowym Związkiem Opieki nad Grobami Wojennymi Nadrenii – Palatynatu organizuje w tym roku już 20 Międzynarodowy Obóz Młodzieżowy w Łambinowicach. Głównym celem tego przedsięwzięcia jest spotkanie się młodzieży z Polski, Niemiec i Ukrainy w trakcie prac pielęgnacyjnych na cmentarzach wojennych Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach. Spotkania takie umożliwiają realizację zasadniczych trzech idei, które przyświecają organizatorom:
• Uczyć się z przeszłości dla przyszłości,
• Praca dla pokoju,
• Pojednanie nad mogiłami.
Praca jest ważnym elementem tych obozów i stanowi pretekst do pogłębionej refleksji nad przeszłością, której tragiczną stronę młodzież może poznawać każdego dnia obozu i nie jest to tylko historia II wojny światowej, ale tragiczny ciąg dziejów od wojny francusko – pruskiej poprzez I i II wojnę światową do obozu przesiedleńczego po II wojnie światowej. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach jest w posiadaniu tak szerokiej przestrzeni dydaktycznej, że możliwe jest osiągnięcie założonych celów ideowych. Młodzież nie tylko pracuje w trakcie pobytu na obozie, ale program umożliwia jej integrację i dzielenie się refleksjami w ramach zamierzonych działań w formie popołudniowych i wieczornych dyskusji, gier i zabaw integracyjnych.
Bardzo ważnym elementem pobytu młodych ludzi u nas są spotkania z ważnymi osobami dla regionu (Wojewoda, Marszałek, Kurator Oświaty itp.), które mają utwierdzić uczestników obozu o ważności ich działań na terenie muzeum, jak też potwierdzić słuszność idei, dla której pracują. Do tych tradycyjnych spotkań należy również wspólny grill z Konsulem Republiki Federalnej Niemiec w Opolu. Prawie co roku odwiedzają ten obóz przedstawiciele Niemieckiego Ludowego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi. W tym roku, z okazji jubileuszu ten element programu zostanie wzbogacony poprzez zaproszenie przez organizatorów dodatkowych gości.
Ważnym elementem realizacji zamierzeń ideowych organizatorów jest dobre poznanie historii miejsca, w którym młodzież pracuje, co umożliwia duża życzliwość pracowników Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach – Opolu. Tę część programu uzupełnia wyjazd do Muzeum w Oświęcimiu – Brzezince.
Tradycyjnie w trakcie obozu organizowane jest „Święto Pamięci”, będące uroczystym wspomnieniem ofiar wojen i przemocy, organizowane przez młodzież pod pomnikiem głównym Muzeum w Łambinowicach. Tego dnia gośćmi obozu jest wiele znaczących osób, które mają okazję do bezpośrednich rozmów z młodymi uczestnikami i organizatorami tego przedsięwzięcia w ramach wspólnego posiłku. Ta wymiana poglądów, refleksji oraz planowania kolejnych przedsięwzięć została nazwana „Wieczorem Gości”, a jego gospodarzem jest Wójt Gminy Łambinowice. Na ten dzień, jak już wspomniano wyżej zostanie zaproszonych dodatkowo wielu ważnych oficjalnych gości z krajów uczestniczących w tych spotkaniach młodzieży.
Młodzież nie tylko pracuje i prowadzi dyskusje realizując główne założenia tego przedsięwzięcia, ale ma też okazję do aktywnego wypoczynku w formie sportu, rozrywki i rekreacji. Dzięki znaczącemu wsparciu finansowemu Wojewody Opolskiego i Zarządu Województwa Opolskiego możliwy jest dwudniowy wyjazd do Krakowa, Wieliczki i Oświęcimia, zwiedzanie stolicy regionu czy JuraParku w Krasiejowie.
Organizatorzy dużo uwagi poświęcają temu, aby wszystkie wymienione wyżej rodzaje aktywności uczestników tych obozów stanowiły spójne działanie dla integracji grupy i wzajemnego zrozumienia jej członków opierającego się na faktach historycznych i realiach dnia codziennego.
Międzynarodowe Obozy Młodzieżowe w Łambinowicach mają duży walor wychowawczy nie tylko w stosunku do jego uczestników. Dzięki zaangażowaniu się w przebieg poszczególnych obozów mediów (prasa, telewizja i radio) i relacjonowanie przebiegu poszczególnych spotkań idea pojednania między narodami jest popularyzowana w społeczeństwie.
W ciągu 19 lat w organizowanych na Opolszczyźnie obozach brało udział 576 uczestników głównie z Polski i Niemiec, a od 7 lat z Ukrainy. W spotkaniach tych brali udział również młodzi ludzie z Luksemburga, Włoch, Anglii i Francji.
Głównymi organizatorami tego przedsięwzięcia są: Opolski Kurator Oświaty i Landowy Niemiecki Ludowy Związek Opieki nad Grobami Wojennymi Nadrenii – Palatynatu, ale bardzo duże wsparcie otrzymujemy od takich instytucji jak: Niemiecko – Polska Współpraca Młodzieży w Poczdamie, Wojewoda Opolski, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego i Urząd Gminy w Łambinowicach oraz merytorycznie, wspomniane już Centralne Muzeum Jeńców Wojennych.
Od pewnego czasu w Kuratorium Oświaty w Opolu realizowany jest duży projekt „Nowa Pedagogika Miejsc Pamięci”, który obejmuje kilka działań. Poza wspomnianymi już obozami młodzieżowymi w Łambinowicach organizujemy już od 5 lat seminaria dla nauczycieli „Łambinowice-Osthofen-Hinzert” dające możliwość poznania metod pracy z uczniami w różnych miejscach pamięci i różnych krajach. Innym przedsięwzięciem w tych ramach jest seminarium dla nauczycieli z Nadrenii-Palatynatu na bazie Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w Opolu utworzony został link „Nowa Pedagogika Miejsc Pamięci” z własnym logiem tego projektu, które zostało umieszczone również na tym piśmie. w tym miejscu planuje się upowszechnianie informacji o projektach, programach i podejmowanych działaniach na rzecz edukacji muzealnej, ale też przede wszystkim nowego podejścia do znaczenia miejsc pamięci w procesie edukacyjnym i formy pobytu młodzieży w takich miejscach.
Ze względu na jubileuszowy charakter Międzynarodowego Obozu Młodzieżowego w Łambinowicach, najstarszego przedsięwzięcia o tym charakterze w Polsce, Kuratorium Oświaty w Opolu organizuje wspólnie z partnerami z Nadrenii-Palatynatu dodatkowo jeszcze dwa przedsięwzięcia związane z tą tematyką mając nadzieję, że staną się one w przyszłości powodem do kolejnych inicjatyw w obszarze roli miejsc pamięci w edukacji młodzieży, a może nawet muzeów w ogóle. Zamierzeniem organizatorów jest, aby te „dodatkowe” programy stanowiły spójną całość z XX Międzynarodowym Obozem Młodzieżowym w Łambinowicach. Jednym z nich są warsztaty dziennikarskie dla uczniów z Nadrenii-Palatynatu i Opolszczyzny pod nazwą „Apel o pamięć” od 18 do 22 maja tego roku. Ich głównym celem jest redakcja gazetki okolicznościowej o tematyce związanej z przemyśleniami młodzieży o miejscach pamięci i przeszłości w ogóle.
Ważnym zadaniem będzie dla uczestników stworzenie własnego tekstu, wspólnego dla młodzieży pod tytułem „Apel o pamięć” z intencją odczytania go pod pomnikiem głównym Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach w trakcie jubileuszowych uroczystości „Święta Pamięci”. Gazetka ma być dwujęzyczna i będzie udostępniana powszechnie oraz rozdawana w trakcie wspomnianego święta. Drugim przedsięwzięciem będzie międzynarodowe spotkanie pedagogów i przedstawicieli świata nauki pod znamiennym tytułem „Nowa Pedagogika Miejsc Pamięci”. Intencją tej inicjatywy jest swoisty przegląd idei i przedsięwzięć związanych z współczesną rolą edukacyjną miejsc pamięci na bazie doświadczeń związanych z organizowanymi od dwudziestu lat Międzynarodowymi Obozami Młodzieżowymi w Łambinowicach, ale też doświadczeń innych. Planowany termin to październik lub listopad tego roku.
Źródło: Urząd Wojewódzki w Opolu
