25 lutego w restauracji Pod Lasem miało miejsce ciekawe wydarzenie
kulturalne, z udziałem Jerzego Ciurloka– autora książki „Ich książęce
wysokości”, historii spisanej przez Ślązaka o Śląsku, jakiego nie znamy.
Jerzy Ciurlok, którego starzik (czyli dziadek) pochodził z Brynicy –
miłośnik Ziemi Śląskiej, dziennikarz, prezenter radiowy w Polskim Radio
Katowice, współtwórca Kabaretu Masztalscy, bibliofil i autor wielu publikacji
o różnorodnej tematyce, podróżnik po przeszłości i baczny obserwator
teraźniejszości Śląska. W 2012 r. Muzeum Górnośląskie wydało jego zbiór
felietonów „Moje okno na Śląsk”.
Wieczór autorski był spotkaniem promującym książkę, autor w
niebanalny, ciekawy i humorystyczny sposób, czasem używając gwary śląskiej,
odkrywał przed słuchaczami treści zawarte w książce, snuł opowieść o
niektórych włodarzach Górnego Śląska, prowadzonej przez nich polityce, roli,
jaką odegrali w rozwoju Śląska, czasem niecnych, czasem wspaniałomyślnych
czynach. Z tej żywej opowieści wyłaniały się postaci książąt z zarysem ich
portretu psychologicznego, nabierały żywych, ludzkich kształtów, przez co
stawały się bliższe i ciekawsze. Kolejno ożywały postaci książąy

Górnośląskich: Mieszka Plątonogiego, Bolesława III Opolskiego–fundatora
wielu instytucji świeckich i kościelnych, czy jednego z największych i
najpotężniejszych opolskich książąt, najwybitniejszych ówczesnych
dyplomatów Europy –Władysława Opolczyka.
„ Można powiedzieć, że Śląsk miał szczęście do dobrych władców. Ich
sylwetki są mało znane, pisano o nich jak o całym Śląsku w nieśląskim
kontekście, z perspektywy narodowego interesu, który często bywał sprzeczny
z interesem Śląska”–mówi autor.
Z historii snutych przez autora wyłania się obraz mądrych władców, którzy
stawiają na dostępność edukacji, nakazując proboszczom tworzenie szkół
powszechnych dla niższych warstw społecznych. Ze Śląska wywodziło się
wiele niepospolitych, światłych osobistości, często potomków chłopów,
zdobywających sławę i uznanie na prestiżowych polskich i europejskich
uniwersytetach. Swoją uwagę książęta Śląscy kierowali na mieszczan, w
których widzieli potencjał konieczny do rozwoju, siły i pomyślności regionu.
Takie spojrzenie nie było pospolite w kraju, gdzie szlachta wiodła prym i
dyktowała warunki, rozbestwiona, dbająca wyłącznie o własne interesy,
pilnująca swoich przywilejów i dyktująca swoje warunki poważnie szkodziła
interesom Polski i nie raz doprowadzała kraj na skraj przepaści.
Uczestnicy spotkania usłyszeli także o Janie II Dobrym, księciu opolskim, który
tworząc Ordunek Górny, czyli zbiór praw i zasad regulujących warunki płacy i
pracy górników, stworzył pierwowzór Kodeksu Prawa Pracy.
Ciekawostki, zaskakujące informacje co rusz padały z ust autora.
Publiczność słuchała z zainteresowaniem wywodów historycznych, dygresji
i komentarzy Jerzego Ciurloka, od czasu do czasu wzdychając, potakując lub
z niedowierzaniem kręcąc głową. Padały też pytania dotyczące szczegółów
z życia opisywanych książąt, ich wkładu w rozwój Śląska, czy popełnianych
błędów, ponieważ wśród nich nie brakowało też „utracjuszy i utracjuszy
wybitnych”, jak określił sam autor.
Na koniec, każdy uczestnik spotkania mógł za 30 zł. zostać posiadaczem
promowanej książki z osobistym wpisem Jerzego Ciurloka, aby w zaciszu
domowym zgłębiać obrazowo, żywo i przystępnie opisane dzieje Śląska,
jakiego jeszcze nie znał, „Śląska pozbawionego kompleksów, zanurzonego
w historii Europy Środkowej, przynależącego do epicentrum wydarzeń w
Europie”–jak napisał we wstępie Leszek Jodliński.
Ich Książęce Wysokości są I częścią górnośląska, niebawem ukaże się II część
dolnośląska, a w przygotowaniu jest III część stanowiąca dodatek, w którym
autor opisuje codzienne życie dworzan za czasów panowania książąt śląskich.
Książkę wydało śląskie wydawnictwo „Silesia Progress”, które od 2012
wydaje i promuje książki śląskich autorów, pisane w języku śląskim,
np.: „Komisorz Hanusik”–Marcina Melona, „Listy z Rzymu”–Zbigniewa
Kadłubka, śląskie tłumaczenia antycznego dzieła Ajschylosa– „Promytojs
przibity”, czy poezja w śląskim tłumaczeniu–Mirosławy Syniawy, „Dante i
inksi”.
Organizatorem wieczoru autorskiego Jerzego Ciurloka był Ruch
Autonomii Śląska. Tomasz Długosz z RAŚ zapowiedział, że spotkania z
Jerzym Ciurlokiem kontynuowane będą pod nazwą Salon Ślaski raz w miesiącu
najprawdopodobniej w Dobrzeniu Wielkim w restauracji Pod Lasem. RAŚ
zaprasza serdecznie wszystkich tych, którzy kochają Śląsk, chcą poznać
szczegóły jego historii, posłuchać śląskiej gwary, wymienić się poglądami oraz
spotkać ludzi o podobnych zainteresowaniach.

B.K.

 

Udostępnij:
Wspieraj wolne media

Skomentuj

O Autorze

Autorzy, którzy chcą, aby ich artykuły, napisane na łamach "Grupy Lokalnej Balaton" w latach 2013-2016, widniały na portalu informacyjnym Opowiecie.info proszeni są o przesłanie tytułu artykułu oraz zawartych w nim zdjęć na adres: news@opowiecie.info