Odpady, które są wywożone z naszych domów, trafiają na specjalne wysypiska, gdzie są odpowiednio składowane. W większości gmin znajdują się składowiska odpadów, gdzie służby komunalne odpowiedzialne za wywóz śmieci je dostarczają, a następnie są one zagospodarowywane.
W tym tekście chciałbym przybliżyć temat składowisk i ich podziałów. Przyjrzyjmy się zatem, jak definiowane jest składowisko odpadów:
Składowisko odpadów – to zlokalizowany i urządzony zgodnie z przepisami obiekt zorganizowanego deponowania odpadów. Pojęcie składowisko obejmuje również wylewisko odpadów ciekłych, wysypisko odpadów komunalnych, a także zwałowiska mas ziemnych. Składowanie odpadów może odbywać się wyłącznie w miejscu do tego wyznaczonym. Niekiedy w tym samym miejscu prowadzi się też selekcję i częściowy odzysk surowców wtórnych. Właścicielem składowiska jest zazwyczaj miejscowy samorząd terytorialny.
Jak widać na powyższej definicji, jest to obiekt, który wymaga bardzo precyzyjnego przygotowania pod względem szczelności tak, żeby składowane odpady nie miały oddziaływania na otoczenie. Kwestią równie istotną, jak uszczelnienie jest wybranie takiej przestrzeni, której gabaryty i rozmiar będą mogły zapewnić gospodarkę odpadami na przynajmniej kilkadziesiąt lat.
W czasach kiedy śmieci nie podlegały żadnej polityce gospodarowania, były one przyczyną wielu chorób i epidemii, które dziesiątkowały ludność Europy. Dzikie wysypiska były na porządku dziennym, a tabuny odpadów i nieczystości rzeczą zupełnie normalną. Nie muszę chyba mówić o wszechobecnym fetorze panującym szczególnie w wielkich aglomeracjach miejskich.
Stąd zorganizowane składowiska stały się alternatywą dla dzikich wysypisk i zanieczyszczonych ulic. W naszym kraju mamy trzy rodzaje składowisk odpadów:
Niezorganizowane – zajmują wyrobiska lub naturalne zagłębienia terenu, bez specjalnego przygotowania. Skutkiem takiego składowania odpadów jest m.in. zanieczyszczenie wód gruntowych, niekontrolowana emisja gazów do atmosfery oraz nadmierny rozwój ptactwa i gryzoni.
Pół-zorganizowane – budowa takich składowisk w ostatnich latach jest podejmowana dość często. Od poprzedniego rodzaju składowisk odróżnia je zastosowanie izolacji składowanych odpadów od podłoża. Sposób ten jednak również nie zabezpiecza środowiska przed emisją odcieków oraz odorów i pyłów. Stanowi przejściową formę w dążeniu do prawidłowego urządzenia i eksploatacji składowisk.
Zorganizowane – posiadają one specjalną lokalizację, z uwzględnieniem kryteriów hydrogeologicznych i geotechnicznych, spełniają obowiązujące wymogi techniczne oraz są odpowiednio eksploatowane.
Odpady na składowiskach powinny być składowane w sposób selektywny i tylko takie odpady, z których wcześniej odzyskano odpady nadające się do ponownego przetworzenia.
Zakazuje się w Polsce składowania na składowisku odpadów następujących rodzajów odpadów:
1) występujących w postaci ciekłej, w tym odpadów zawierających wodę w ilości powyżej 95% masy całkowitej, z wyłączeniem szlamów;
2) o właściwościach wybuchowych, żrących, utleniających, wysoce łatwopalnych lub łatwopalnych;
3) zakaźnych medycznych i zakaźnych weterynaryjnych;
4) powstających w wyniku badań naukowych i prac rozwojowych lub działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których oddziaływanie na środowisko jest nieznane;
5) opon i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych i opon o średnicy zewnętrznej większej niż 1400 mm;
6) ulegających biodegradacji selektywnie zebranych;
7) określonych w przepisach odrębnych aniżeli ustawa o odpadach.
Wszystkie powyższe kwestie reguluje ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach, Dz.U.2013, poz.21