– W poczuciu odpowiedzialności za dziedzictwo Małej Ojczyzny apelujemy o podjęcie działań zmierzających do ocalenia amfiteatru i otoczenia Pomnika Czynu Powstańczego w Górze św. Anny – wzywa Łukasz Jastrzembski, przewodniczący Śląskich Samorządowców.
– O postępującej degradacji tego miejsca pisało już wielu, ale jesteśmy przekonani, że tych apeli nigdy dość, stąd i ten samorządowców zakochanych w tej ziemi i z tej ziemi się wywodzących – Śląskich Samorządowców – przekonuje Jastrzembski.
Góra Świętej Anny, to miejsce symbol, od wieków znana jako jedno z najważniejszych miejsc kultu religijnego i kulturalnego na Śląsku, zmaga się z bardzo poważnym problemem dewastacji zabytkowego amfiteatru oraz Pomnika Czynu Powstańczego. Kompleks obiektów, który przez dekady był świadkiem wydarzeń o doniosłym znaczeniu historycznym i kulturalnym, dziś coraz bardziej przypomina ruinę, mimo wcześniejszych zapewnień wielu stron o jego ochronie i rewitalizacji – czytamy w apelu.
O wyjątkowych walorach obu obiektów stanowi uznanie ich za Pomnik Historii, co zgodnie ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami możliwe jest dla zabytków nieruchomych o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju.
Amfiteatr w Górze Świętej Anny, będący wyjątkowym w skali Europy przykładem architektury plenerowej, stoi opustoszały i narażony na nieodwracalne zniszczenie. Pogarszający się stan skalnej ściany stanowiącej tło sceny amfiteatru, a będącej jednocześnie podwaliną Pomnika Czynu Powstańczego, stanowi bezpośrednie zagrożenie dla stabilności pomnika. Pęknięcia w murach, walące się i zarośnięte trybuny są dowodem na brak odpowiedniej opieki nad tym cennym zabytkiem.
Instytucje odpowiedzialne za ochronę dziedzictwa kulturowego już wielokrotnie zapewniały o planach remontu i zabezpieczenia amfiteatru. Niestety, mijające lata przynoszą więcej obietnic niż realnych działań. Turyści, mieszkańcy, samorządowcy i miłośnicy regionu pytają: dlaczego pozwala się na dalsze niszczenie tego niezwykle ważnego miejsca? Czy to wyjątkowe miejsce nie zasługują na szacunek i ochronę? Co zostawiamy w spadku następnym pokoleniom?
Amfiteatr zamiast stać się wizytówką regionu i miejscem wyjątkowych plenerowych koncertów i spotkań, powoli zamienia się w przestrzeń, której wstydzą się wszyscy podając sprawę z rąk do rąk byle uniknąć odpowiedzialności.
Kolejny raz jako Śląscy Samorządowcy apelujemy do władz krajowych oraz instytucji zarządzających i odpowiedzialnych za ochronę tego wyjątkowego zabytku o podjęcie natychmiastowych działań.
Nie można dłużej zwlekać! Każdy kolejny dzień bezczynności to krok bliżej do nieodwracalnej straty. Wspólna odpowiedzialność za dziedzictwo kulturowe wymaga od nas wszystkich stanowczości i działania.
Czy pozwolimy, by piękny skalny amfiteatr wraz z Pomnikiem Czynu Powstańczego w Górze Świętej Anny na zawsze odeszły w zapomnienie?
Kalendarium działań podejmowanych w celu odnowienia obiektu.:
● 2015 Gmina Leśnica tworzy kompleksową dokumentację modernizacji przestrzeni Góry Św. Anny pt. „GÓRA ŚW ANNY – OPOLSKIE CENTRUM DZIEDZICTWA KULTUROWO – PRZYRODNICZEGO”. Jednym z elementów opracowania jest koncepcja modernizacji amfiteatru oraz przestrzeni przy Pomniku Czynu Powstańczego.
● 2016/2017 Powiat Strzelecki przy 50% dofinansowaniu z Gminy Leśnica zleca wykonanie projektu budowlanego amfiteatr + pomnik, koszt 600 tys. zł
● 2017 Gmina Leśnica wspólnie z Powiatem Strzeleckim składają wniosek aplikacyjny do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIŚ) wartość inwestycji ok. 12 mln zł, możliwe dofinansowanie 8 mln zł, pozostałe 4 mln zł dokładają gmina i powiat.
● Październik 2017 uzyskujemy dofinansowanie 8 mln zł
● 2018 i 2019 sześć przetargów na wyłonienie wykonawcy. Wszystkie oferty znacznie powyżej 12 mln zł, najkorzystniejsza oferta to ok 16 mln.
● Czerwiec 2019 w związku z brakiem możliwości uzyskania większego dofinansowania z budżetu państwa oraz brakiem możliwości wyasygnowania kolejnych 4 mln zł z budżetów obu samorządów projekt zostaje zawieszony.
● Wrzesień 2021 amfiteatr + pomnik przechodzi do Ministerstwa Obrony Narodowej.
● 2023 MON pozyskuje z Powiatu Strzeleckiego dokumentację projektową, nowe pozwolenie na budowę ma być w maju 2024.
● Październik 2024 wizyta z Posłem Pawłem Masełką w Rejonowym Zarządzie Infrastruktury (wojskowej) w Wrocławiu. Informacja, że dokumentacja będzie gotowa do maja 2025, orientacyjny koszt realizacji inwestycji to kilkadziesiąt milionów złotych.
Fot. Błażej Duk
