Zapewne wszyscy wiemy, że czysta woda to efekt w dużej mierze pracy oczyszczalni ścieków. Nie do końca jednak mamy wiedzę jakie procesy przebiegają wewnątrz samej oczyszczalni.
Najważniejszym procesem jest uzdatnianie czyli zmiana mocno zanieczyszczonej wody na taką, która nadaje się do ponownego użycia przez gospodarstwa domowe i spełnia normy czystości. Proces ten składa się z kilku kolejnych etapów. W uproszczonym modelu można wymienić cztery kroki: sedymentację, koagulację, filtrowanie mechaniczne oraz dezynfekcję.
Krok pierwszy
Uzdatnianie wody rozpoczyna się od jej sedymentacji. Woda, pochodząca najczęściej z rzek, przepływa powoli przez duże stawy sedymentacyjne. W nich większe mechaniczne zanieczyszczenia, takie jak piasek, iły i kurz osiadają na dno. Na koniec woda jest mniej mętna i w podstawowy sposób oczyszczona z dużych cząstek.
Krok drugi
Kolejnym etapem oczyszczania jest koagulacja. W jej ramach usuwane są lżejsze i mniejsze elementy, które nie opadły na dno w procesie sedymentacji. Za pomocą związku chemicznego – siarczanu żelazowo-aluminiowego, który ma postać białego proszku, cząstki zanieczyszczeń są ze sobą łączone w tak zwane „kłaczki”. Stąd pochodzi też potoczna nazwa koagulacji – kłaczkowanie. Kłaczki, cięższe niż pojedyncze drobne elementy z których się składają, opadają łatwiej na dno stawu.
Krok trzeci
W kolejnym etapie oczyszczania – na filtrach mechanicznych – kłaczki oraz inne zanieczyszczenia mechaniczne są ostatecznie zatrzymywane. Filtry zawierają membrany żwirowo-piaskowe, które usuwają resztki nierozpuszczonych w wodzie zanieczyszczeń mechanicznych (które określane są jako sedymenty, zawiesiny, osady, mętność lub po prostu części/substancje mechaniczne lub nierozpuszczone). Po tym etapie w wodzie nie ma już zanieczyszczeń widocznych gołym okiem.
Krok czwarty
Ostatnim etapem jest dezynfekcja za pomocą chloru. Ten etap usuwa i hamuje rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów obecnych w wodzie. Ponieważ jednak chlor w wodzie potrafi kumulować się w ludzkim organizmie i być przyczyną wielu chorób, stosuje się coraz częściej nowocześniejszą metodę dezynfekcji, którą jest ozonowanie. Jest to jednak metoda droższa i dużo trudniejsza niż chlorowanie. Tak przygotowana woda jest gotowa do wysłania do gospodarstw domowych. Mimo dużego stopnia oczyszczenia, wciąż pozostały w niej rozpuszczone związki chemiczne (a nawet doszły nowe, takie jak siarczan żelazowo-aluminiowy i pochodne chloru). Dodatkowo, woda może ulec zanieczyszczeniu rdzą, jeśli rurociąg doprowadzający ją do finalnych odbiorców jest skorodowany.
Reasumując zakłady wodociągowe oczyszczają wodę przede wszystkim z mechanicznych i biologicznych zanieczyszczeń. Nie usuwają jednak z wody rozpuszczonych w niej związków chemicznych. Do tego celu niezbędne jest zastosowanie dodatkowego domowego filtra wody, działającego na bazie membrany osmotycznej.