Ograniczenie wydatków budżetu państwa dla mniejszości narodowych i etnicznych na ochronę, zachowanie i rozwój ich tożsamości kulturowej o 30% to pierwszy taki przypadek w historii. Mniejszości apelują do rządu, by nie zmniejszać w budżecie 2020 środków na tę działalność.
Mniejszość Niemiecką na dzisiejszym posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w sprawie planów ograniczenia środków z budżetu państwa na działania mniejszości narodowych i etnicznych, reprezentowali Rafał Bartek i Bernard Gaida.
Plenarne posiedzenie Komisji Wspólnej Mniejszości Narodowych i Etnicznych w MSWiA w Warszawie. W pierwszym punkcie obrad przedstawiciele mniejszości skrytykowali obniżenie budżetu na wsparcie działalności kulturalnej. Punkt ten został na wniosek strony mniejszościowej Komisji dodany do programu w związku z ujawnieniem faktu redukcji.
Stanowisko w tej sprawie przygotowano na piśmie.
Stanowisko strony mniejszościowej
Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych
w sprawie planów ograniczenia środków z budżetu państwa na działania mające na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszościnarodowych i etnicznychPragniemy wyrazić nasze głębokie zaniepokojenie i oburzenie w związku z docierającymi w ostatnich dniach do środowisk mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym w Polsce niepokojącymi informacjami o planach zmniejszenia wysokości środków z budżetu państwa przeznaczonych na działania mające na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości w roku 2020. Ze zdziwieniem dowiedzieliśmy się, iż w przyjętym przez Radę Ministrów projekcie ustawy budżetowej na rok 2020 na działania te przewidziano kwotę niższą o ponad 1,5 mln złotych niż w 2019 r. i w latach poprzednich. Z informacji, które do nas docierają wynika, iż może to skutkować ograniczeniem środków dla poszczególnych organizacji mniejszości nawet o około 30% w stosunku do budżetu z roku 2019.
Mając na względzie fakt, iż środki z budżetu państwa na działania służące zachowaniu tożsamości mniejszości w Polsce wynoszą w roku bieżącym nieco ponad 16 mln złotych i dalece nie zabezpieczają podstawowych potrzeb środowisk mniejszościowych, jako reprezentanci mniejszości w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych pragniemy wyrazić zdecydowany sprzeciw przeciwko planom zmniejszenia środków na działania kulturalne mniejszości w 2020 roku.
Polska wprowadziła szereg regulacji w zakresie ustawodawstwa mniejszościowego i ratyfikowała wiele dokumentów międzynarodowych takich jak choćby Konwencja Ramowa o ochronie mniejszości narodowych czy Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych. W ten sposób został jasno określony kierunek, w którym Rzeczypospolita Polska chce kroczyć w zakresie ochrony praw mniejszości. Środowiska mniejszościowe reprezentowane w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych postulują, by w duchu europejskich konwencji przejść od polityki antydyskryminacyjnej do polityki promującej pozytywne wartości płynące z bogactwa wielokulturowości i wielojęzyczności, jaką dają mniejszości.
Dla realizacji powyższych celów konieczna jest stabilizacja finansowania, która daje możliwości długofalowego planowania. Jako strona mniejszościowa Komisji Wspólnej wielokrotnie postulowaliśmy sukcesywne zwiększanie budżetu, by stworzyć warunki dla zachowania własnej tożsamości, języka i kultury przez obywateli RP należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, a przez to budować wspólnie wizerunek Polski jako kraju, który potrafi w sposób wzorcowy realizować politykę promniejszościową. Informacje o planach znaczącego zmniejszenia środków budżetowych są zaprzeczeniem wyżej postawionych tez i mogą prowadzić do zaprzepaszczenia szans na osiągnięcie europejskich standardów w zakresie ochrony praw mniejszości. Jednocześnie stoi to w sprzeczności z polityką zwiększania środków z budżetu państwa na różnorodne działania. Wysokość budżetu na rzecz mniejszości powinna również uwzględniać takie czynniki ekonomiczne jak poziom inflacji czy zmiana wysokości płacy minimalnej, tymczasem od wielu lat te kwestie przy planowaniu tego budżetu nie zostały uwzględnione.
Budowanie postaw tolerancji i otwartości wobec innych narodów, wyznań stanowi w każdym kraju ogromne wyzwanie wymagające zaangażowania państwa. Mniejszości żyjące w Polsce poprzez swą pozytywną, otwartą postawę służącą budowaniu mostów porozumienia przez lata swej aktywności udowodniły, iż potrafią być motorem budowania takich pozytywnych, otwartych postaw nie tylko w swoim środowisku, ale również w społeczeństwie większościowym. Sygnał o dokonaniu tak znaczącego ograniczenia środków z pewnością odebrany będzie jako znak nie docenienia tych wysiłków i może prowadzić do zaprzepaszczenia osiągnieć ostatnich lat w tym zakresie. Warto tu przypomnieć słowa Papieża Jana Pawła II z orędzia na XXII Światowy Dzień Pokoju w 1989 r. Papież pisał wtedy m.in. „Istotnie, szacunek im (mniejszościom) okazywany należy poniekąd uznać za kamień probierczy zgodnego współżycia społecznego i jako wskaźnik obywatelskiej dojrzałości osiągniętej przez dane państwo i jego instytucje”.
Apelujemy do Rady Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej o zaniechanie ograniczenia środków z budżetu państwa przeznaczonych na działania służące zachowaniu tożsamości mniejszości w roku 2020. Liczymy na sukcesywne zwiększanie tych środków oraz wypracowanie stabilnego i sprawnego modelu życia kulturalnego mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.
Grzegorz Kuprianowicz, Współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, reprezentujący mniejszości
Warszawa, 23 października 2019 r.
————————————————————————–
Trudno uwierzyć, by kulturalnie wyrażony apel, logicznie i merytorycznie uzasadniony odniósł skutek. Pieniądze potrzebne są rządzacej opcji na co innego, a nawet gdyby nie były, to nie lubi ona mniejszości ze szczególnym uwzględnieniem Mniejszości Niemieckiej.
