W sesji uczestniczył wojewoda opolski Sławomir Kłosowski (jego niesławny poprzednik nie miał tego zwyczaju), który przedstawił informację na temat aktualnej sytuacji epidemiologicznej w regionie.
Radni województwa opolskiego wystosowali dwa apele.
Pierwszy z nich był przygotowany przez klub Mniejszości Niemieckiej i skierowany do Komisji Europejskiej w związku z odrzuceniem Europejskiej Inicjatywy Minority Safe Pack. Jak przypominał przewodniczący sejmiku Rafał Bartek, społeczność regionu kilka lat temu zaangażowała się w zbieranie podpisów pod petycją o wyrównanie standardów ochrony praw mniejszości narodowych w Unii Europejskiej, instrumentów wsparcia ich kultury i języka. Inicjatywa, pod którą w całej Unii Europejskiej zebrano 1 215 789 podpisów dawała również mieszkańcom naszego regionu nadzieję na to, że prawa mniejszości zostaną dostrzeżone i docenione na poziomie Komisji Europejskiej, a dzięki temu ich ranga zostanie podniesiona.
Sejmik Województwa Opolskiego w poczuciu odpowiedzialności za Wspólnotę Regionalną, której integralną część stanowią mniejszości narodowe i etniczne zamieszkujące województwo, z wielkim rozczarowaniem przyjął informację o odrzuceniu przez Komisję Europejską w całości Europejskiej Inicjatywy Miniority SafePack (MSPI). Inicjatywa, pod którą w całej Unii Europejskiej zebrano 1,215,789 podpisów dawała również mieszkańcom naszego regionu nadzieję na to, że prawa mniejszości zostaną dostrzeżone i docenione na poziomie Komisji Europejskiej, a dzięki temu ich ranga zostanie podniesiona. Z badań wynika, że mniej więcej co siódmy obywatel Europy należy do mniejszości narodowej bądź etnicznej. Tymczasem standardy ochrony praw tych mniejszości, instrumentów wsparcia ich kultury i języka pozostają na bardzo różnym poziomie, zaś pośród celów polityki wsparcia ze środków unijnych próżno szukać jasnych odniesień do mniejszości narodowych i etnicznych. Tymczasem dziedzictwo kulturowe i językowe mniejszości narodowych i etnicznych jest przecież bogactwem nie tylko poszczególnych krajów członkowskich ale Unii Europejskiej w całości – świadcząc o jej różnorodności. Dlatego też apelujemy do Komisji Europejskiej o ponowne przeanalizowanie Europejskiej Inicjatywy MSPI uwzględniając przy tym interesy samych inicjatorów inicjatywy jak również regionów zamieszkiwanych przez środowiska mniejszości narodowych i etnicznych, takich jak województwo opolskie.” – napisali radni w apelu.
Drugi apel radni skierowali do do władz rządowych, w sprawie podziału funduszy w ramach Polityki Spójności 2021-2027 zaproponowanego w projekcie Umowy Partnerskiej. Marszałek Andrzej Buła podkreślał, że ani słowa, ani intencje tego apelu nie są skierowane przeciwko komukolwiek. – Rząd zdecydował, że 7 miliardów euro pozostanie w tzw. rezerwie regionalnej, do podziału pomiędzy poszczególne regiony. My apelujemy o uwzględnienie w tym podziale algorytmu, wg którego podzielono już kwotę bazową – i apelujemy, żeby do przyznanych już nam 763 milionów euro dołożyć kolejne 254 miliony euro. Nie zabieramy żadnemu regionowi, nie staramy się o wymiar polityczny podziału tych pieniędzy, jesteśmy bardzo dobrze merytorycznie przygotowani do zagospodarowania tych pieniędzy, wiemy, na co je chcemy przeznaczyć – podkreślał marszałek. Marszałek dziękował wiceprzewodniczącemu sejmiku Piotrowi Wachowi, który był inicjatorem i twórcą tego apelu i od początku wskazywał na wyjątkową sytuację opolskiego, które nie jest beneficjentem żadnego dodatkowego unijnego programu operacyjnego.
Zgodnie z założeniami perspektywy finansowej na lata 2021 – 2027, udział Województwa Opolskiego w alokacji funduszy w ramach polityki spójności wyniesie 763 miliony Euro. Kwota przyznana w ramach alokacji podstawowej będzie prawie 20 procent niższa niż w perspektywie 2014 – 2020. Jako Sejmik Województwa Opolskiego przyjmujemy tę propozycję ze zrozumieniem, mając świadomość obiektywnych kryteriów, które determinowały wartość funduszy proponowanych na poszczególne programy regionalne.
Równocześnie Sejmik Województwa Opolskiego wnosi zastrzeżenia i wątpliwości wobec utworzonej rezerwy programowej stanowiącej 25% środków do podziału na programy regionalne. Sejmik Województwa Opolskiego uznaje, że kryteria i zasady podziału wskazanej rezerwy nie są jednoznaczne, co może w przyszłości prowadzić do uznaniowości w jej podziale. Wskazujemy, że gdyby przy podziale rezerwy zastosować tę samą metodologię Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, co przy alokacji podstawowej, to szacunkowa wartość dodatkowych środków należnych Województwu Opolskiemu wyniosłaby 254 mln Euro. Sejmik Województwa Opolskiego podkreśla, że uzasadnieniem za otrzymaniem dodatkowej alokacji są w szczególności postępująca depopulacja, najniższa w kraju dynamika wzrostu PKB na mieszkańca w latach 2004-2018, niekorzystna wartość tego wskaźnika w porównaniu do innych regionów i jeden z najniższych w Polsce wskaźników dotyczących B+R na mieszkańca, czyli czynniki określone w założeniach Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej jako te, które determinują udział w dodatkowej alokacji.
Sejmik Województwa Opolskiego podkreśla, że mimo opisanych wyżej negatywnych czynników ekonomiczno-społecznych, Województwo Opolskie nie jest beneficjentem programów krajowych wspierających regiony o relatywnie niskim poziomie rozwoju gospodarczego i jako jedno z pięciu województw nie korzysta z dodatkowych środków z takich programów jak Fundusz Sprawiedliwej Transformacji czy dotychczasowego Programu dla Polski Wschodniej. Uznajemy, że dołączenie części Województwa Mazowieckiego (z wyłączeniem Warszawy i otaczających ją 9 powiatów) do dotychczasowego programu dla Polski Wschodniej, wspierającego w swym założeniu województwa o najniższym poziomie rozwoju i z największym dystansem do regionów lepiej rozwiniętych, jest bardzo istotnym argumentem za przeformatowaniem kierunków wydatkowania środków z tego programu. Okazuje się bowiem, że wskaźniki determinujące wsparcie regionów słabo rozwiniętych (PKB per capita) są znacznie niższe dla, pozostającego bez dodatkowego wsparcia, Województwa Opolskiego (PKB per capita regionu to 56% średniej UE i 79% średniej krajowej) niż włączonego do programu Województwa Mazowieckiego Regionalnego (PKB per capita regionu to 60% średniej UE i 84% średniej krajowej). W następstwie wyżej opisanych argumentów, w trosce o interes mieszkańców Województwa Opolskiego i przyszłość regionu Radni Sejmiku Województwa Opolskiego apelują do Pana Premiera Mateusza Morawieckiego o:
- likwidację rezerwy programowej i przyznanie z tej puli Województwu Opolskiemu 254 mln Euro oraz rozdysponowanie pozostałej części pomiędzy regiony zgodnie z metodologią stosowaną przy podziale części podstawowej;
- określenie nowych proporcji podziału środków przeznaczonych dla województw najsłabiej rozwiniętych, np. z dotychczasowego programu Polska Wschodnia z uwzględnieniem obiektywnych kryteriów ekonomicznych.
Jesteśmy przekonani, że dodatkowe fundusze pozwolą skuteczniej walczyć z trwałą marginalizacją znacznych obszarów województwa i z postępującymi procesami depopulacyjnymi, czyli największymi problemami naszego województwa, a równocześnie dadzą realną szanse na szybszy rozwój i zmniejszanie dystansu do regionów najbogatszych i najlepiej rozwiniętych.
Według wojewody opolskiego sytuacja epidemiczna w województwie opolskim jest lepsza niż w całym kraju. – Mamy 818 łóżek tlenowych w regionie, z czego 613 jest zajętych, więc jest bezpieczny bufor do przyjmowania pacjentów z COVID-19. Mamy także 90 miejsc respiratorowych, z których 49 jest zajętych. – Dobrą wiadomością jest to, że ta rezerwa się zwiększa, bo zwiększamy liczbę takich miejsc w regionie – mówił wojewoda. Kolejne łóżka pojawią się też w szpitalu tymczasowym.
– Jeżeli chodzi o szczepienia jesteśmy w tej sferze w nieustannym kontakcie z marszałek Zuzanną Donath-Kasiurą – informował Kłosowski. – Przygotowujemy miejsca do masowych szczepień w każdym powiecie naszego województwa. Będziemy mieli możliwości, będzie więcej szczepionek, więc ta akcja powinna niedługo ruszyć – dodawał podkreślając, że jeśli tylko ukaże się rządowe rozporządzenie w tej sprawie, w regionie od razu ruszy organizacja tej akcji.
