Zabrałem się dziś za przeglądanie folderu "Opole w liczbach w latach 2013 i 2014". Foldery takie wydaje co dwa lata Urząd Statystyczny w Opolu. Można je pobierać z jego strony jako pdf:
https://opole.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/foldery/opole-w-liczbach-w-latach-2013-i-2014,4,2.html
Pobrałem najnowszy folder, opublikowany 9 października, i zacząłem od pierwszej strony (jest ich 37). Utknąłem zaraz na tej pierwszej stronie, bo trafiłem tam na taką tabelkę z danymi Opola:
Zacznę od angielskiego, którego wprawdzie nie znam, ale nawet bez znajomości widzę, że skoro szerokość geograficzna północna została przetłumaczona na northern, to długość geograficzna wschodnia nie może być tłumaczona także na northern. Powinno chyba być eastern.
Sprawdziłem folder dla lat 2011 i 2012. Tam też wschodnia jest przetłumaczone na northern. Udało mi się odnaleźć nawet folder dla lat 2003 i 2004. Tam także wschodnia jest northern. Ci i rusz czytam, jak wysoki procent Polaków włada dziś dobrze angielskim. Dziwne, że żaden z nich nie zwrócił Urzędowi Statystycznemu w Opolu uwagi, iż co najmniej 10 lat powtarza ten sam błąd w tłumaczeniu. A może nikt nie czyta tych folderów.
Z tabelki dowiadujemy się, że Opole ma szerokość geograficzną północną 50 stopni 39 minut i długość geograficzną wschodnią 17 stopni 59 minut. Przy pomocy programu Google Earth odnalazłem miejsce o takich współrzędnych:
Program Google Earth wyświetla u dołu ekranu współrzędne miejsca, w którym ustawi się kursor (łapkę). Wyszło mi, że współrzędne podawane przez Urząd Statystyczny w Opolu mają krzaki w rogu posesji nr 16 (numer na budynku dopisałem sam) przy ul. Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w opolskich Grudzicach. Czy tam w tych krzakach leży środek Opola?
Skąd Urząd Statystyczny wziął te współrzędne? Rozciągłość terytorium Opola to mniej więcej:
- 50 stopni 35 minut – 50 stopni 43 minuty szerokości geograficznej północnej
- 17 stopni 50 minut – 18 stopni 2 minuty długości geograficznej wschodniej
Nawet gdy z tych współrzędnych weźmiemy średnie dla szerokości i długości geograficznej, to środek Opola i tak nie wypadnie w peryferyjnych przecież Grudzicach. Należało raczej podać rozciągłość Opola, jako od-do, a jeśli już wybierano jakieś konkretne współrzędne, to najlepiej współrzędne opolskiego Rynku, czyli:
- 50 stopni 40 minut szerokości geograficznej północnej
- 17 stopni 55 minut długości geograficznej wschodniej
Kolejne zdziwienie budzi podana w tabelce wysokość n.p.m. najwyższego punktu w Opolu. Według Urzędu Statystycznego sięga on 176 metrów. Z pewnością tak nie jest. Nie licząc budowli, najwyżej sięga "górka śmierci" na opolskim osiedlu AK. Teren ma tam wysokość ponad 172 metry n.p.m. a górkę usypano na 14 metrów. Razem jest już ponad 186 metrów.
Ktoś mógłby jednak powiedzieć, że sztucznie sypane górki nie liczą się. Nawet wtedy jednak najwyższy punkt Opola znajdzie się na granicy z Winowem. Jest tam wzniesienie o nazwie Wzgórze Królowej Luizy. Na zboczu tego wzgórza jeszcze przed pierwszą wojną światową stanął budynek, w którym znajdowała się kawiarnia. Był to cel spacerów mieszkańców Opola. W zimie saneczkowano tam i zjeżdżano na nartach.
Poniżej fragment archiwalnej fotografii ze strony fotopolska.eu (oryginał zdjęcia znajduje się w Muzeum Śląska Opolskiego). Fotografia przedstawia wygląd kawiarni na zboczu Wzgórza Królowej Luizy w czasach przed pierwszą wojną światową:
Ten budynek stoi tam do dziś, choć nieco zmieniony. Nie jest jednak tak dobrze widoczny jak dawniej, bo zasłaniają go drzewa, które wyrosły wokół. Granica Opola biegnie zaraz za tym budynkiem, na wysokości ok. 180 metrów n.p.m. Sam wierzchołek wzgórza, sięgający niemal 186 metrów n.p.m., jest już w Winowie (gmina Prószków) w odległości 20-30 kroków od granicy Opola. Znajduje się w środku winowskiego cmentarza, przylegającego do granicy Opola.
Gdyby ktoś był tak wymagający, że chciałby najwyższego szczytu w Opolu, a więc nie punktu na zboczu, to też znajdzie wyższy niż 176 metrów. Jest to wzgórze na skraju Gosławic (od strony Zakrzowa). Wierzchołek tego wzgórza sięga na 177,9 metra n.p.m. Położenie wierzchołka pokazuje mapa (lewy dolny róg):
Być może wzniesienie to nosiło kiedyś nazwę Wzgórze Jana, gdyż gosławicka restauracja Ali Baba (róg Lipowej i Oleskiej) nosiła dawniej nazwę Gasthaus zum Johannesberg (Gospoda pod Górą Jana). Pokazuje to archiwalna pocztówka ze strony fotopolska.eu:
Urząd Statystyczny w Opolu to bardzo solidna instytucja, jak zresztą wszyscy statystycy. Tym bardziej złe wrażenie sprawia tak byle jak zrobiona tabelka na wstępie folderu. Warto ją poprawić do następnego wydania.
