W poszczególnych odcinkach prezentujemy pokonkursowe prace Regionalnego Konkursu Literackiego „Ze Śląskiem na ty”. Imprezę od 27 lat organizuje Łubniański Ośrodek Kultury.

Autor: Emilie Placzek  kl.4b, Szkoła Podstawowa nr 1 w Głogówku

Moja ołma Erika Richter, z dómu Baron, urodziła se 17 marca 1939 roku w Strokowie wele Głogowka. Mioła siostra blizniołczka – Rynata. Jak bóły jeszcze malutky, jeji łojciec, a mój praołpa Emanuel musioł iść na fronta we wrzejśniu 1939 roku. Wy marcu 1945 roku prziszoł du dóm na przepustka i wtedy se wszyjscy widzieli łostatni rołz. W marcu w Racławicach Ślónskich boł straszni kocioł i tam siołał wojołków padło. Nołsz praołpa możno tyż, bo po dzisiejszy dziyń niy ma go ani żywi ani martwi.

We antreju przi kafeju. Życiy mojej ołmy Eriki

Ołma Erika i jyj siostra bliźniołczka Rynata na komunii                   

Ołma jeszcze dycki spóminoł, jak to bez wojnał, praołpa musioł robić za parobka. Wy lejsie przi Strokowie była wieloł gospodarka. Było tam bez 20 hektarow. Żyła se tał jedna rodzina, ale prziszła choroba, a poti śmiartka i wezła gi mamał do siebie, a łojciec boł na froncie. Moj praołpa Emanuel dostoł rozkaz, żeby szoł i tam pomołgoł obrołbiać ta gospodarka. Jakby nie usuchnoł, to by go rozszczylali. Po wojnie ta ich dziołcha dziynkowała za pomoc i dycki gadała, że jakby nie nasz praołpa Emanuel, to by poumierali z głodu.

We antreju przi kafeju. Życiy mojej ołmy Eriki

Praołpa Emanuel jak szoł na fronta

 

Potym we kwietniu 1945 roku moja ołma Erika z mutrą i siostrą uciykały do gospodołrza do Czechów, żeby przeczekać fronta i były tam trzi miesioncy. Do dzisiej ołma gadoł, że tyn bałer boł do nich dobri. Jak jechały zajś nazołt, to już z daleka widziały, iże chałupy we Strokowie niy ma, bo zgorała, yno se jeszcze tlyło. Moja praołma padała: ,,Co joł tera pocznał z timi dziećmi…?’’ Miyszkały w końcie we chlywie, nie było inny rady. A poleku, poleku se budowały swoja chałupa i ukłołdały życiy łod nowa.

Tak leciały ty lata. Moja praołma Marika kołrzdi dziyn chodziyła na zygrody i yno wyglądała, kedy tyn chop przidzie. Ale nigdy se nie doczekała. Rołs na noc zapomniała skludzić pranie ze sznury, a że po wojnie była takoł bieda, to i stary lónty były zołcny, besto rano, jak stała, już nic nie było. Wszystko było ukradzione.

Po wojniy do wsi przyjechali mieszkać repatryjanci ze wschodu, a genał ze Stanisławowa. Ale moja praołma padała, że łóni nikaj nie pudóm, bo jakby praołpa prziszoł nazołt, to kaj nołs banie szukoł. Ale dobrze im se tam razał żyło, ludzie nawzajem byli se pomocni. I tak mojy ołmie Erice leciało życiy, jak była frelkóm chodzióła ze swojóm siostrą Rynatom na potańcówki do Kajzimierza. Dalyj już ni, bo by padali, że to są lotawicy. Ołma Erika bardzo ciężko robiyła na polu. Całoł zima za dnia muciyło se we stodole zboży, a na wieczór skubało piyrzy. A  jeszcze mieli czas, żeby upiec kołołcz ze posypkóm i szyjbki. A jak prziszło lato, to roboty było bez końca od zygrudki, bo nie mogło se przecał nic zepsuć, wszystko cza było zaprawić. Sąsiedzi gadali: ,,Czymu ti dzieucho se już nie wydołsz, yno se tak sama mynczisz?’’ A jeji mutra wtedy już bardzo chorowała. Rołs sómsiołd przikludziół du dóm swojygo kolegy z Lajznic i genał drugygo lutygo 1962 roku mojoł ołpy Willi zapoznał se z mojóm ołmoł Erikom. Jak już se trocha znali ołpa padoł: ,,Jak se chcemy, to co byndziymy dugo łajzić.’’ I tak 28 października 1962 roku mieli wesely. Majóm pięcioro dzieci. Najstarszoł Kloudia jest w klołsztorze w Nyjsie. I jest tyż mojóm połtkóm. A jak żech miała Komunia Świantom, to farosz padali, że jeszcze z taką matką chrzestną fotografki niy mieli. Potym urodziła se ciotka Barbara, uja Joachim, moja mama Emanuela i ciocia Andryja. Ołma Erika cały życiy żyła w Strokowie z ołpóm Willi. Ciynżko robiyli na polu, besto ołpa jak mioł 58 lot dostoł zawał i wylyw. I ołma bardzo rzykała ło zdrowiy do ołpy i tak wyrzykała, bo dożyli razym Złotygo Wesela.

We antreju przi kafeju. Życiy mojej ołmy Eriki

Ołma i siostra bliźniaczka Rynata przed płotam w dumu rodzinnim

 

Ołma Erika dziyńki Bogu żyje. Moł 82 lata i je bardzo wyrobiónoł. Siyłam rzykoł, prosi Pun Buczka ło zdrowiy i siły do roboty, bo tak jak piyrwi moł kury, kaczki i gynsi, a poti robi z tygo gynzyfet, któri je richtich zołcni. A w chałupie tyż jeszcze wszystko zrobi: sprzuntoł samymu i wyciyroł dyly. A joł  bardzo lubiam jeździć do Strokowa i gi tam tyż czansto pomołgom. A nołbarzi lubiam tam jejździć jak je moja kuzinka Lisa z Rajchu, bo wtedy je richtich fajnie.

To zdjynciy zostało zrobiony 28 października 2012 roku, kedy ołpa z ołmom mieli Złoty Wesely. Dycki pamiyntóm, jak żech mioła dwa lata joł i moja kuzinka  Lisa lołtałymy kole ołpy, a łón rołs beczał, a rołs se śmiał, a joł jak taky mały dziecko rołs po nim skołkałach, a rołs se tyż śmiołach. Ołma Erika stoła nad nami i dołwałą pozór, coby ną se nic nie stało, a  co trochał po cojś leciała  do kuchyni, a to zajś prziniosła jakyś paskudy. I tak nóm lecioł czas na Strokowie. Teraz ołpy już niy ma, bo umar 7 czerwca 2013 roku i jak teraz jeżdrżam na Stroków i prawie je moja kuzinka, to tyż dycki spóminómy ołpy i jak to było fajnie jak tu bół. Choć joł żęch  była wtedy małoł, to móm taky prześwity pamiyńci, jak ołpa wyglóndoł i jaki boł.

We antreju przi kafeju. Życiy mojej ołmy Eriki

To już je koniec tygo łopowiadania, a boła to historia  opowiedzianoł przez moja ołma, jak to piyrwi było i jak żyli ich starziki. Tak ech se pomyślała, iże cza spisywać przeżycia naszich ołmów i ołpow, żeby pamiyńć ło nich nie zaginoła.

Udostępnij:
Wspieraj wolne media

Skomentuj

O Autorze

Zawsze Pewnie, Zawsze Konkretnie

SZANOWNI PAŃSTWO

Od 25 maja br. w Polsce obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie ich swobodnego przepływu oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Na naszym portalu używamy np. plików cookies (stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym użytkownika serwisu Opowiecie.info i przeznaczone są do korzystania ze stron internetowych serwisu Opowiecie.info). Zgodnie z RODO dane osobowe to wszystkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej (w tym imię i nazwisko, czy adres zamieszkania, adres e-mail, czy adres IP, zapisywane w plikach cookies). Administratorem danych osobowych, pozyskiwanych przez portal informacyjny WWW.OPOWIECIE.INFO jest OPOWIECIE.INFO Joanna Kołodziej, ul. Sokołów 3, 46-081 Dobrzeń Wielki NIP: 7541544353, REGON: 381405173.

Zapewniamy, że wszelkie pozyskiwane dane przez portal informacyjny Opowiecie.info lub przez naszych zaufanych partnerów przetwarzamy tylko w zakresie, na jaki zezwala RODO:
– gdy jest to niezbędne do zawarcia lub wykonania umowy;
– gdy wynika to z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, np. w celu zapewnienia bezpieczeństwa usługi;
– gdy posiadamy dobrowolna zgodę użytkownika.
Odbywać się to będzie zawsze na podstawach prawnych, dopuszczalnych przez RODO.

Dane osobowe będą przetwarzane przez administratora – Blacharstwo Samochodowe Import Export Łukasz Kołodziej z siedzibą w Dobrzeniu Wielkim (zwane dalej Właścicielem), ul. Sokołów 3, 46-081 Dobrzeń Wielki, NIP: 754-13-75-270, REGON: 531127643 mogą zostać przekazane przez administratora zaufanym partnerom, którzy będą mogli je przetwarzać wyłącznie we wskazanym celu i zakresie. Zgodnie z RODO każdy z Państwa kto udzielił lub udzieli nam zgody na przetwarzanie danych osobowych, może ją w każdej chwili wycofać. Przysługuje Państwu także prawo żądania dostępu do nich, ich sprostowania lub usunięcia, prawo do ich przeniesienia, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania oraz do wniesienia skargi do organu nadzorczego – GIODO.

W związku z pełnieniem obowiązków administratora Państwa danych osobowych stosujemy zabezpieczenia oraz procedury pomagające w bezpiecznym przetwarzaniu danych, miedzy innymi: witryna i wszystkie aplikacje internetowe korzystają z bezpiecznego protokołu zabezpieczonego certyfikatem SSL.

Jeżeli wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie Waszych danych osobowych przez Blacharstwo Samochodowe Import Export Łukasz Kołodziej z siedzibą w Dobrzeniu Wielkim (zwane dalej Właścicielem), ul. Sokołów 3, 46-081 Dobrzeń Wielki, NIP: 754-13-75-270, REGON: 531127643 oraz naszych zaufanych partnerów, co związane jest z korzystaniem z treści na portalu WWW.OPOWIECIE.INFO, w celach marketingowych, analitycznych, w tym na ich przetwarzanie w plikach cookies i podobnych.  Wyrażenie zgody na przetwarzanie danych jest dobrowolne.

Polityka prywatności   Polityka cookies