Ścieki są mieszaniną zarówno zużytej wody, jak i różnego rodzaju substancji płynnych, stałych, gazowych czy radioaktywnych. Zawierają przede wszystkim wodę, a jej ilość dochodzi nawet do 99,9%. Wynika z tego, że same zanieczyszczenia zawierają w istocie niewielki procent substancji szkodliwych dla zdrowia i życia organizmów.
W zależności od tego, skąd pochodzą ścieki, dzielimy je na:
– bytowo-gospodarcze, czyli pochodzące z bezpośredniego otoczenia człowieka.
Bezpośrednim otoczeniem człowieka są domy mieszkalne, budynki gospodarcze, miejsca użyteczności publicznej, a także zakłady pracy. Ścieki te, zwane inaczej ściekami komunalnymi, powstają w wyniku zaspokajania potrzeb gospodarczych oraz higieniczno-sanitarnych, czyli np.: niedojadanie pożywienia, zbieranie resztek ze zmywanych naczyń, są to również odchody ludzkie lub brudy z prania, a także środki do mycia i prania. Opisywane ścieki charakteryzują się dużą zawartością zawiesin oraz związków organicznych i nieorganicznych, posiadają również niebezpieczne wirusy i bakterie chorobotwórcze. Mogą to być bakterie żółtaczki zakaźnej, duru brzusznego, a nawet cholery. Zawierają również jaja robaków pasożytniczych, takich jak tasiemce. Stałym elementem ścieków komunalnych jest pałeczka okrężnicy, znana pod nazwą Escherichii coli. Jest to bakteria, która sama nie stanowi większego zagrożenia dla człowieka, lecz jeżeli występuje w ściekach, jest wskaźnikiem obecności czynników wywołujących tyfus, dur brzuszny lub nawet dyzenterię. Skażenie powierzchniowych i podziemnych wód ściekami bytowymi jest poważnym zagrożeniem higienicznym oraz bakteriologicznym.
– przemysłowe, czyli charakteryzujące się powstawaniem w zakładach produkcyjnych i usługowych w wyniku działania różnych procesów technologicznych.
Mogą one powstawać w wyniku otrzymywania, uszlachetniania i przeróbki surowców. Ilość i rodzaj ścieków przemysłowych jest zależny od rodzaju przedsiębiorstwa, ale również od technologii produkcji, czy też na przykład ilości zużywanej wody. Najwięcej zanieczyszczeń spowodowanych jest działalnością przemysłu górniczego, metalurgicznego, elektromaszynowego, włókienniczego, chemicznego, paliwowo-energetycznego, celulozowego, garbarskiego oraz spożywczego. To właśnie te dziedziny przemysłu, na skutek działań propagujących ekologię, są szczególnie i restrykcyjnie badane pod względem ochrony środowiska. W skład ścieków przemysłowych wchodzą nie tylko (jak w przypadku ścieków komunalnych) zanieczyszczenia organiczne, nieorganiczne, ale również różnego rodzaju pyły. Nieorganiczne zanieczyszczenia rozpuszczalne to między innymi sole mineralne, które wpływają na właściwości chemiczne wody, w tym kwas siarkowy, który dostaje się na powierzchnię ziemi i do wód w postaci kwaśnych deszczy. Są to również toksyczne sole metali ciężkich, które działają zabójczo na wszystkie organizmy żywe.
Dlaczego trzeba oczyszczać ścieki?
– nieczyszczone ścieki zagrażają środowisku naturalnemu (szczególnie narażone są wody powierzchniowe i głębinowe będące źródłem wody pitnej dla ludzi i zwierząt);
– nieczyszczone ścieki stanowią zagrożenie dla zdrowia, a czasami nawet dla życia człowieka;
– ze względów estetycznych: nieczyszczone ścieki są źródłem nieprzyjemnych zapachów w tym także toksycznych gazów;
– w polskich warunkach zagrażają zanieczyszczeniem bardzo ograniczonych zasobów wodnych.
Ogólnie oczyszczalnie ścieków możemy podzielić na:
– przydomowe, które pozwalają oczyścić ścieki pochodzące z jednego lub kilku gospodarstw domowych (oczyszczanie następuje bezpośrednio w gospodarstwie);
– lokalne, które oczyszczają ścieki pochodzące z kilku lub kilkunastu gospodarstw domowych, wówczas ścieki doprowadzane są wspólną siecią kanalizacyjną do oczyszczalni;
– zbiorcze, które pozwalają oczyścić ścieki pochodzące z całych wsi lub nawet grupy wsi. Ze względu na koszty budowy sieci kanalizacyjnej budowane są przede wszystkim na terenach o zabudowie zwartej.
Źródło:
1. www.giswnauce.pl/
2. www.ztch.umcs.lublin.pl
3. www.chspwik.pl
4. https://thumbs-prod.si-cdn.com/68DE1b8Kegvw1D7uhehppyHuNzg=/800×600/filters:no_upscale()/https://public-media.smithsonianmag.com/filer/37/80/37803ca1-fae6-4be3-8d18-c5cc900d06b6/1sewage-water-reveals.jpg