Gęsi Staw

Na terenie Stobrawskiego Parku Krajobrazowego zlokalizowanych jest 8 użytków ekologicznych. Zgodnie z definicją tej formy ochrony przyrody są nimi zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Użytkiem ekologicznym może być np. niewielki zbiornik wodny, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wychodnie skalne. Jednym z najbardziej znanych miejsc tego typu na terenie parku jest  Gęsi Staw. Jest to malownicze starorzecze rzeki Odry wraz z przyległymi zabagnieniami położone przy wale przeciwpowodziowym na południe od Wielopola.

Z roślin możemy tu zobaczyć m.in.: salwinię pływającą, grążel żółty, grzybienia białego oraz  kotewkę orzecha wodnego. Ten ostatni gatunek jest rośliną, która była hodowana do celów spożywczych na terenie Europy już 6 tys. lat temu.

Jeszcze 150 lat temu można było kupić ją na targu. Kotewka ma orzechy opisywane jako bardzo smaczne i cechujące się dużą wartością odżywczą. Najczęściej zjadano je po ugotowaniu, a ze zmielonych wyrabiano mąkę. Do dziś jest nadal uprawiana i spożywana w Indiach i Chinach. Ponadto jej kolczaste, wysuszone orzechy w dawnych czasach, gdy ludzie najczęściej chodzili boso, rozsypywano wokół zabudowań dla ich ochrony przed złodziejami.

Świat zwierząt Gęsiego Stawu  reprezentują m.in.: szczeżuja, zaskroniec oraz liczne płazy i ważki. W samym starorzeczu żyje też wiele gatunków ryb, z których jednym z ciekawszych jest stwierdzona tu niedawno  różanka. Jest to ryba karpiowata objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jej wyjątkowość wynika ze sposobu składania ikry. Samica tego gatunku posiada długie pokładełko, dzięki któremu składa jajeczka wprost do wnętrza małża.

To w nim rozwija się ikra, a następnie narybek, który pozostaje wewnątrz muszli jeszcze dwa tygodnie po wylęgu. W związku z tym obecność w danym zbiorniku różanki jest ściśle powiązana z występowaniem szczeżui. Na wałach przeciwpowodziowych Odry, w okolicy Gęsiego Stawu, można też spotkać chronionego, kwitnącego we wrześniu, zimowita jesiennego. Roślina ta jest silnie trująca dla ludzi, bydła i koni, natomiast nie szkodzi owcom i kozom. Jednak po jej spożyciu ich mleko staje się również dla nas trujące. Przy odrobinie szczęścia możemy dostrzec nad Gęsim Stawem polującą w okolicy kanię rudą – symbol Stobrawskiego Parku Krajobrazowego oraz kanię czarną, ptaki drapieżne charakterystyczne dla dolin rzecznych.