19 488 – tylu cudzoziemców zgłosili w połowie tego roku pracodawcy w opolskim ZUS-ie. Aż 88,6 proc. z nich to obywatele Ukrainy. Odsetek przedstawicieli tego kraju w naszym regionie do ogółu ubezpieczonych cudzoziemców jest jednym z najwyższych w Polsce.
83 paszporty
W czerwcu br., konta opolskiego ZUS-u zasilało nie tylko 17 275 pracowników z Ukrainy. Okazuje się, że opolskie firmy sięgają po pracowników niemal z każdego kontynentu.
– Z deklaracji zgłoszeniowych pracodawców z regionu wynika, że zatrudniają obywateli z 83 krajów. Oprócz pracowników z Ukrainy, najwięcej jest Mołdawian bo 432, Białorusinów – 336 i Gruzinów – 198. Mamy też dane o 136 obywatelach Niemiec, 106 Rumunach, 90 Bułgarach
i 79 Rosjanach – mówi Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS.
Jak podkreślają przedstawiciele ZUS-u w Opolu, reprezentanci tak wielu państw nie są już
w Polsce zjawiskiem nadzwyczajnym. Obecnie w systemie ubezpieczeń obsługiwanym przez ZUS jest ponad 628 tys. cudzoziemców z przynajmniej 172 krajów. W latach 2009-2014 liczba cudzoziemców, za których opłacano składki emerytalno-rentowe wzrosła o 59,3 tys. Jednak największą dynamikę w zatrudnianiu obcokrajowców widać było w latach 2014-2018. W tym okresie liczba obywateli z innym paszportem niż polski wzrosła w skali kraju aż
o 445,4 tys. Warto podkreślić, że legalność zatrudnienia tych osób nie podlegała wątpliwości, bo oficjalnie figurowali w polskim systemie ubezpieczeń społecznych.
W województwie opolskim w niespełna trzy lata (styczeń 2017 – czerwiec 2019) liczba zgłoszonych w ZUS cudzoziemców wzrosła z 6 963 do 19 488 osób czyli o 180 proc. W tym samym okresie szczególne nasilenie widać wśród pracowników pochodzących z Ukrainy.
Na początku stycznia 2017 r. opolski ZUS notował 5 804 ubezpieczonych z tego kraju,
a w połowie tego roku aż 17 275. To wzrost aż o 198 proc.
Wchód zachód południe
Opolski rynek pracy coraz częściej zasilają nie tylko przybysze zza naszych wschodnich granic, ale też z zamożnych krajów zachodniej Europy. Placówki ZUS na Opolszczyźnie w połowie br. zebrały dane o składkach opłacanych za 37 Włochów, 18 Holendrów, 16 Francuzów,
16 Finów, za 15 osób z obywatelskim brytyjskim, 9 Portugalczyków czy 12 pracowników
z paszportem hiszpańskim. Na utrzymanie zarabiają w naszym regionie nie tylko Europejczycy. Składki wpływają też za między innymi 30 obywateli Chin, 16 Ormian,
20 Azerów, 17 Kazachów, 10 Etiopczyków oraz 13 Tajlandczyków.
Prawie 3-tysieczną grupę, która postanowiła szukać zajęcia w Polsce – w tym na Opolszczyźnie – stanowią nasi południowi sąsiedzi.
– Wielu Polaków z przygranicznych powiatów znalazło zatrudnienie w Czechach i na Słowacji. Tymczasem do opolskich placówek ZUS wpływają składki za 39 Czechów i taką samą liczbę obywateli Słowacji. W całym kraju, w zusowskich rejestrach jest aktualnie 1478 obywateli Czech i 1445 Słowaków – dodaje Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy ZUS w Opolu.
Na własny rachunek
Jakie umowy zawierają obywatele innych państw? Większość z nich, bo 58 proc. ma
umowę o pracę, pozostali pracują na podstawie umów cywilnoprawnych. Obecnie w Polsce ponad 18,6 tys. obcokrajowców prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.
W czerwcu, w województwie opolskim własny biznes prowadziło 319 cudzoziemców.
Nie jest zaskoczeniem, że 117 z nich to obywatele Ukrainy. Ponadto składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności opłacało 39 Bułgarów, 32 Niemców,
15 obywateli Turcji i 13 Włochów. Swoich sił w opolskim handlu, usługach i produkcji próbowało w połowie 2019 r. przynajmniej po jednym obywatelu Afganistanu, Egiptu, Iranu, Jordanii, Kamerunu, Tajwanu czy Uzbekistanu.
Głównymi gałęziami krajowej gospodarki, w których cudzoziemcy są aktywni zawodowo są usługi ochrony mienia, utrzymania czystości (23 proc.), przemysł i przetwórstwo (15 proc.), oraz budownictwo (12 proc.).
3,6 procent
Zapotrzebowanie na siłę roboczą spoza granic Polski pokazują dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z ostatniej dekady. Szczególnie wybrzmiewa wzrost liczby obywateli z krajów nienależących do Unii Europejskiej. W latach 2008-2014 obcokrajowcy stanowili niecały procent ubezpieczonych w ZUS. Na koniec 2016 r. udział cudzoziemców w ogólnej liczbie ubezpieczonych wyniósł niecałe 2 proc. Na koniec 2018 r. stanowili oni już 3,6 proc. wszystkich zgłoszonych u państwowego ubezpieczyciela.
W porównaniu do 2008 r., największy, bo aż 26-krotny wzrost na krajowym rynku zatrudnienia widać wśród społeczności ukraińskiej. Równie spory, bo 9-krotny wzrost odnotowano dla obywateli Mołdawii, a 8-krotny pośród osób z paszportem białoruskim. Między 2008 r. a 2018 r., w zusowskim systemie 6-krotnie przybyło obywateli Indii (w Polsce 6 548 osób, w województwie opolskim – 18), 15-krotnie obywateli Nepalu (w Polsce 2 521,
w województwie opolskim – 22 osoby) i aż 37-krotny pracowników z paszportem gruzińskim (ogółem w Polsce – 9 078, w województwie opolskim – 198).
